Jaren 60 en 70

Hoofdstuk 14.  Religie, sektes en communes

Geschreven door Ilse Steel

(klik op de plaatjes om ze te vergroten)

Religie

Het liet zich aanzien dat de jeugd de godsdienst onaangeroerd zou laten. Maar met zoveel veranderingen op allerlei gebied kon  het niet  uitblijven dat ook de godsdienst opnieuw tegen het  licht gehouden zou worden. De jonge mensen wilden concrete antwoorden op de door hen aan de geestelijkheid gestelde vragen. Ze kregen geen antwoord, de geestelijkheid zweeg in alle talen. Het gevolg hiervan  was  dat de godsdienst voor de jeugd stukje bij beetje afbrokkelde. Er was dan ook een verschuiving merkbaar onder de jeugd. De jonge mensen gingen niet langer braaf naar de kerk, met of  zonder hun ouders, want….  wat  moest men daar doen ?

Het effect van dit ‘kritisch denken’ door de jeugd had desastreuze gevolgen voor het kerkbezoek. Eind jaren zestig daalde het aantal kerkgangers onrustbarend en deze trend, als men hier van een trend mag spreken, zette zich voort in de jaren zeventig, met als gevolg dat vele kerken hun deuren moesten sluiten. Ook werd een groot aantal kerken afgebroken. Ging de ‘geestelijkheid failliet ?’ Nee, ze zaten stevig op hun troon, maar de troon wankelde en om in de toekomst hun gelovigen weer in de kerk te krijgen zou men meer openheid moeten tonen en de afstand verkleinen tussen de geestelijkheid enerzijds en de gelovigen anderzijds. Maar ze waren in ieder geval wakker geschud.

Een paar voorbeelden van Nederlandse geestelijken

Toch kon dit alles niet voorkomen dat de jeugd  hun eigen wetten maakte en op zoek ging naar andere religies. De oudere generatie zag met lede ogen aan hoe alles wat inhoud  aan hun leven gegeven had door de jeugd vertrapt  en verguist werd. Jonge mensen gingen op zoek naar het geloof en naar zichzelf! Deze groeiende tendens onder jongeren naar een hernieuwde, vaak emotionele beleving van Godsdienst en Mystiek begon in de jaren zestig in de VS en verbreidde zich van daaruit over onder meer Europa.

God is dood

(slagzin ontleent aan de parabel van Nietzsche)

Tussen 1961 en 1968 kreeg de theologische stroming van de God is dood theorie veel publiciteit. Volgens de godsdienstsocioloog G. Vahanian (geboren in 1927) gelooft geen modern mens nog echt in God. P. van Buren (geboren 1924) merkt op dat het woord ‘God’ dood is. Theologen als T.J.J. Altizer (geboren 1927) en W. H. Hamilton (geboren 1924) riepen op tot geloof in de (lege) toekomst of in de liefde waartoe Jezus oproept! 

Scientology

Dianetica openbaart de bron van de pijn, het ongelukkig zijn en legt de eigen onzekerheid bloot. Het laat zien hoe men er van verlost kan raken: door de geest te laten werken, the reactive mind. De draagwijdte van Dianetica omvat en heeft betrekking op alle opgeslagen informatie in de geest. Hoe het menselijk brein werkt en het leren kennen van jezelf (zelfkennis) door het toepassen van dianetica en de wetenschap zelf, belichaamd in dianetica een kennis waar ieder redelijk intelligent mens mee kan leren werken. Het doel van dianetica is gezondheid en zuiverheid voor lichaam en geest. Dianetica is geen psychotherapie en ook geen psychosoma­isch medicijn! 

In privé sessies is men verbonden met een elektrische weerstandmeter (brug van Wheatstone). De kerk bezit ook schepen in de Middellandse Zee. De sociale programma’s zijn gericht op ontwenning van drugverslaafden, gevangenishervorming e.d. Verbreid in veel landen. De Scientology-Kerk wordt vaak beschuldigd van belastingontduiking en diefstal van geheime documenten.

Duitsland heeft in 1995 naar schatting dertigduizend Scientology leden. Enkele politici hebben toen voorgesteld de beweging te verbieden op grond van de veiligheid en de openbare orde. In de deelstaat Beieren wordt van ambtenaren verwacht dat zij schriftelijk verklaren geen lid te zijn van de beweging die beschouwd wordt als een gevaarlijke sekte. In november 1995 kreeg de Scientology beweging een verbod opgelegd om actief leden te werven in de deelstaat Neder Saksen. Aanleiding tot de rechtszaak waren pogingen van Scientology om voorbijgangers op straat ertoe te bewegen een persoonlijkheidstest af te laten nemen om hen zo tot lidmaatschap te brengen. Volgens critici worden leden onder druk gezet om een grote financiële bijdrage aan de sekte te leveren. De Scientology beweging eist in Duitsland te worden erkend als kerk en niet als een organisatie die gericht is op economische activiteiten. Een kerkelijke status brengt belastingvoordelen met zich mee en garandeert de vrijheid van religieuze activiteiten!  

Unified Family

Holy Spirit Association for the Unification of World Christianity

 De beweging is sterk anticommunistisch en bezit een groot vermogen, o.a. uit de handel in ginseng-produkten. Actieve leden zijn onderworpen aan hun leiders en worden gedwongen tot een voortdurende propaganda voor het geloof.

Toen in de eerste jaren van het bestaan van de sekte (cult) sommige uitspraken van Moon via de leden naar buiten kwamen, klommen de media in de pen en werd de Unification Church (Unified Family) al snel tot een sekte bestempeld. Dit duurde een paar jaar, daarna leek het of de media de sekte was vergeten. Het leek erop of de Unifcation Church, (Unified Family) verdwenen was, maar niets was minder waar. Ze waren zeer actief bezig om hun imago te verbeteren, geaccepteerd en legaal te worden. In de jaren negentig wordt het bewijs geleverd dat dit volledig gelukt is, vandaag de dag steunen veel mensen deze kerk. Zijn nu alle beschuldigingen (cult) vergeten ? Is Moon veranderd, wat veel mensen nu schijnen te denken?

Enkele uitspraken van Moon: (1973)  Ik heb de hele wereld in mijn hand, en ik wil de hele wereld veroveren en onderwerpen! Moon zei ook dat hij de absolute heerser over de wereld zou worden en hij sprak menigmaal over het overnemen van de Amerikaanse politiek. Hij gaf zichzelf titels als: True Father, Lord of the Second Advent en zelfs Lord of the Universe! Tegenstanders betitelden hem als een valse Messias. Bizar zijn de massahuwelijken die gesloten worden.

Dankzij de verplichte giften van nu 180.000 leden tellende sekte is Moon een van de grootste zakenlui ter wereld. Niemand weet precies hoeveel bedrijven en mediagroepen hij bestuurd. Hij sluit verbonden met uiterst rechts in Amerika, steunt de contra revolutie in Zuid-Amerika en heeft invloed op kranten. Zij macht groeit nog steeds! De politieke, economische en militaire impact van de Moon-multinational is onvoorstelbaar groot.

1993: uitspraak van Moon: de werkelijke heerser is niet de president van Amerika of de Engelse koningin, maar de Lord of the Second Advent!  Er was dus niets veranderd!

Jezus People

In 1967 ontstond in het westen van de VS de Christelijke jeugdbeweging, Jezus People, met een aan de evangelischen verwant geloof en de stijl van de hippies (Jezus-rock-festivals en underground papers). Ook in Europa en elders tot bloei gekomen. Het gaf een impuls aan oudere bewegingen of leidde tot het ontstaan van nieuwe, bijvoorbeeld Youth for Christ, Youth with a mission en Children of God, onder leiding van de Amerikaanse D. Berg (Mozes) Youth with a mission, jeugdbeweging voor evangelisatie, werd in 1960 in de VS opgericht en verbreid in veel landen.

YMCA

YMCA (Young Men’s Christian Association) is een internationale jeugdorganisatie die in 1844 in Londen werd opgericht door George Williams (1812-1905). Doel is evangelisatie en trainingen op allerlei gebied. Men ontwikkelt sociale programma’s. In veel clubgebouwen wordt logies geboden. De organisatie telt meer dan 3 miljoen leden. YWCA is de vrouwelijke tegenhanger. 

Transcendente meditatie

Tijdens een van de sessies vroeg een volgeling van de Maharishi of het mogelijk was om te slapen en de gehele nacht te weten dat je slaapt. De Goeroe antwoordde: ‘Ja, dit is een samengaan van slaap en bewustzijn. Het heet: Kosmisch Bewustzijn.’  

Maharishi Mahesh Yogi overleed op 45 februari 2008. Zijn lichaam is naar India overgebracht en op 11 februari gecremeerd aan de oever van de Ganges, in Allahabad.

The Beatles, Mick Jagger en zijn vriendin Marianne Faithfull besloten een cursus van de Maharishi te volgen in Bangor in de bergen van Wales. Ze arriveerden per trein en verbleven voor een klein bedrag voor kost en inwoning in een kweekschool.  Terwijl de groep in Wales in meditatie verzonken zat bereikte hun het bericht dat hun manager Brian Epstein in zijn woning was overleden op 27 augustus 1967 (32 jaar oud).

Paul McCartney, die het eerste het nieuws hoorde, bracht de anderen op de hoogte en barstte toen in tranen uit. The Beatles braken hun retraite af en keerden spoorslags naar Londen terug. John Lennon gaf het volgende commentaar: ‘Onze meditatie heeft ons het geloof gegeven dat we een dergelijke schok kunnen weerstaan.’  Ook in de woorden van George Harrison klonk de troost van het nieuwe geloof door:  ‘ Er bestaat niet zoiets als de dood, alleen in de fysieke betekenis van het woord. Het leven gaat verder, het belangrijkste is dat hij nu o.k is.’

Toen de Beatles na de flop van de surrealistische film Magical Mystery Tour zich nogmaals tot de Maharishi wendden kwamen zij tot de ontdekking dat er vraagtekens konden worden geplaatst bij de integriteit van hun Goeroe (de wereldwijze Ringo keerde al na een paar dagen terug met het commentaar dat het centrum net een ‘knus vakantiekamp’ was), stortten de Beatles zich op de opnames van hun volgende album.

Het Boeddhisme

Siddharta stichtte een monnikenorde (sangha). In India werd het Boeddhisme door de vorst Asjoka (273-232 v. C.) tot staatsleer gemaakt. Het Boeddhisme kent verscheidene richtingen en vele scholen en heeft zich over geheel Oost-Azië verspreid.

Zenboeddhisme

Deze vorm van boeddhisme is in 6de en 7de eeuw ontstaan in China (Jap. Zen = meditatie). Het Zenboeddhisme (levensbeschouwing) verwerpt de Indiase opvatting van verlichting als een langzaam proces dat pas na vele wedergeboorten zijn eindpunt bereikt, maar leert de plotselinge verlichting, die intuïtief van aard is.

Het Zenboeddhisme vervangt de vlucht uit de wereld door de aanvaarding van de wereld; de zenboeddhist wil in zijn verlichting nog intiemer verbonden zijn met de wereld en brengt die verbondenheid tot uitdrukking in de schilder- en dichtkunst, bloemschikkunst, tuinarchitectuur, de kunst van het boogschieten en theeceremonies.

Er bestaat verwantschap met het existentialistische denken en het Zenboeddhisme kreeg na de 2de wereldoorlog ook veel invloed in de westerse wereld, met name in kringen van experimentele kunstenaars en eind jaren zestig volgden de hippies.

Lamaisme

In 1994 ontving de Dalai Lama, zijn eigen naam is Lhamo Thondup, in Nederland de Roosevelt Four Freedoms Award. De Dalai Lama kreeg in 1989 de Nobelprijs voor de vrede. Deze religieus en politiek leider van het Tibetaanse volk was zestien jaar oud  toen hij in 1949 zowel de spirituele als de politieke leiding over Tibet kreeg. De formele machtsoverdracht werd vervroegd vanwege de dreigende Chinese invasie van Tibet. Eind 1949 viel China inderdaad Tibet binnen. Na een mislukte volksopstand tegen de bezetters vluchtte de Dalai Lama in 1959 naar India (ruim 100.000 landgeno­ten volgden zijn voorbeeld). Als voornaamste balling werd de Dalai Lama het symbool van het verzet van het Tibetaanse volk tegen de wrede Chinese overheersing. Sindsdien reist hij de hele wereld over om steun te vinden voor het Tibetaanse onafhankelijkheidsstreven, met immer nog als uitgangspunt de weg van de geweldloosheid!

Hindoeïsme

Het Hindoeïsme is voortgekomen uit het Brahmanisme. Indische godsdienst gebaseerd op de godsdienstige denkbeelden der Veda’s, waaraan het geloof in zielsverhuizing en reïncarnatie is toegevoegd. Verdeeld in talloze sekten die allen het geloof in zielsverhuizing gemeen hebben.

Gaat uit van twee beginselen: praktri waaruit alles is voortgekomen en ziel, poeroesja. De door yoga oefeningen verkregen wetenschap is de materie, betekent vrijheid! Geschriften uit die tijd zijn de epische gedichten: Mahabharata en Ramayana, de Soetra’s en de Perna’s.

Van groot belang zijn de rituele reiniging van het lichaam, bidden, mediteren en reciteren van de heilige boeken en spreuken en offeren. Het Hindoeïsme heeft geboorte-, huwelijks- en begrafenisrituelen (lijkverbranding). In het traditionele huwelijk is de vrouw onderworpen aan de man. Na zijn overlijden verliest zij nog meer zelfstandigheid. In heel India vindt men bedevaartplaatsen, b.v. de rivier de Ganges en de stad Varanasi.  

Hare Krisjna-beweging

Het Krisnja-bewustzijn:

1. Het kennen van Krisnja of de omstandigheid dat men zich van hem bewust is, Hem kent, op Hem mediteert, voor Hem werkt en Zijn roem verkondigt;

2. Het Krisnja-bewustzijn of de wereld waarin men zich van Krisnja bewust is. De meest rechtstreekse openbaring hiervan is de Beweging voor Krisnja-Bewustzijn, met haar leefregels en geestelijke wetten en principes.

Brahma: eerste schepsel van het universum, Hij ontvangt van de Opperheer de macht om alles in het universum, waarin hij de hoogste heerser is, te mogen creëren. Tegelijkertijd is hij de halfgod die de hartstocht bestuurt (rajo-guna). Brahmana’s: wijzen en geleerden die de samenleving leiden.

Mantra. 1. (van mana, geest en traya, bevrijding) Geestelijke geluidstrilling die tot doel heeft het levend wezen te bevrijden door de geest te zuiveren van alle stoffelijke neigingen.

Mantra. 2. Spreuk uit de Veda’s waarmee men wonderen kan verrichten.

Maha-mantra, (de grote mantra) Hare Krisnja, Hare Krisnja, Krisnja Krisnja, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare.

Goeroe. Hindoe-leermeester. (guru)

Er bestaat tussen de leerling en de meester een nauwe relatie die eigenlijk twaalf jaar moet bestaan, maar tegenwoordig is verkort tot enkele uren. Daarna wordt de leerling ingewijd en geeft de meester hem het heilige woord (mantra), dat hem zijn leven lang moet leiden. De ware Goeroe, die zelf inzicht heeft verkregen, maakt geen reclame en eist van zijn leerling gehoorzaamheid en absolute overgave. 

Krisnja is de oorspronkelijke naam van de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods in Zijn oorspronkelijkste gedaante. De naam zelf betekent: Al-aantrekkelijke. Bhagevan is de andere naam voor Krisjna. Sannyasi: De toegewijde van Krisjna die alles opgeeft om de Heer te kunnen dienen.

 Nederland en de Hare Krisjna

Vooral aan het einde van de jaren zestig sloten veel jongeren zich aan bij deze beweging. In de drukke winkelstraten van de grote steden kwam men ze regelmatig tegen. Kaalgeschoren, in oranje of witte jurken gekleed, luid zingend en mediterend. Het wende snel en het was een kleurig gezicht. Een bekende Nederlander die toetrad tot de Hare Krisjna was Ramses Shaffy.    

Transcendente meditatie

Einstein ging in zijn leven op zoek naar de basis van onze schepping en ontdekte dat er vier krachten verantwoordelijk zijn voor alle processen, zwaartekracht, elektromagnetisme, zwakke en sterke interactie (wetenschappelijk bewezen). In de jaren zestig werden die vier krachten gereduceerd tot twee en de Maharishi Mahes Yogi maakte er eentje van waarin alle natuurwetten verenigd zijn: Het Magische Veld (ook wetenschappelijk bewezen). Zijn stelling is dat de natuur buiten ons en onze menselijke natuur een en dezelfde is. De sleutel om die twee goed op elkaar te laten passen is: Transcendente Meditatie. Twee maal per dag twintig minuten. Mensen die dit doen zullen meer in harmonie gaan leven met het verenigd veld van de natuurwetten. Alle kwaliteiten van het leven die in dat verenigd veld besloten liggen, worden zodoende aangesproken en verlevendigd. Transcendente meditatie voorkomt ziekten, stress en naargeestigheid (dit is wetenschappelijk bewezen).

En zo raakten bedrijven geïnteresseerd en in de jaren negentig waren er veel bedrijven die TM aan hun personeel aanbode. Hetzelfde geldt voor sommige ziekenfondsen die TM in hun vergoedingspakket hadden in de jaren negentig. Becijferd werd dat een iemand door middel van TM zichzelf kon genezen. Twee mensen zouden samen dus meer kunnen (er bleek sprake te zijn van een uitstralingseffect), dus een groep, afhankelijk van de grootte, zou een stad of zelfs een heel land kunnen genezen.

Yoga

letterlijke verbinding met het absolute, met God

Ook elke methode waarmee men de geest en de zinnen kan beteugelen en de ziel in contact brengen met het opperwezen, Sri-Krsna.

Een zuiver toegewijde is iemand die vrij van alle gehechtheid aan de vruchten van zijn doen en laten (karma) en aan speculatief denken (jnana), zich met hart en ziel aan de Heer overgeeft, waarbij hij tot volmaakte toewijding tot Krisnja komt en de hoogste graad van zelfverwerkeling bereikt. Een Yogi-transcendentalist is een beoefenaar van yoga in de meest algemene zin.

Yoga radja

1. Yama              Beteugeling van het gedrag;

2. Niyama          Lichamelijke voorschriften en studie van de religieuze literatuur;

3. Asana            Oefeningen betreffende lichaamshouding;

4. Pranayam     Ademhaling;

5. Pratyara        Het terugtrekken van de zintuigen van de voorwerpen;

6. Dharana        Vasthouden van een ononderbroken stroom van concentratie;

7. Dhyana          Meditatie;

8. Samadhi        De eindtoestand waarin de ziel vrij is.

De beoefenaar van Yoga heet Yogi. Een goeroe legt hem de teksten uit en geeft aanwijzingen voor de technieken. In gevorderde stadia komen helderziendheid, uittreding, ‘zweven’ e.d. voor.

Yoga

In het Hindoeïsme worden alle technieken en disciplines aangewend om te komen tot verlossing. Uitgangspunt daarbij is dat de mens pas wordt bevrijdt wanneer hij zich door inzicht en zelfdiscipline los heeft gemaakt van de wereld. Yoga is geen filosofie, maar een methode van onthechting die in dienst staat van de meest uiteenlopende verlossingsfilosofieën.

Er is een grote verscheidenheid van yoga’s ontstaan, variërend van de weg van de belangeloze plichtsvervulling tot technieken waardoor het lichaam onder controle kan worden gebracht.

Deze laatste vorm voor het beoefenen van yoga werd de populairste en eind jaren zestig ontstonden er zelfs wachtlijsten omdat men niet aan de vraag kon voldoen. De Yoga-Instituten floreerden als nooit tevoren. Yoga werd een must! In plaats van aan gymnastiek ging men eind jaren zestig aan Yoga doen.

Satanskerk

De Duivel is onder ons!

Mefistofeles is de naam van de duivel in de Faust literatuur; een geest die iedere diepere zin van het leven ontkent en die Faust op allerlei manieren probeert te verleiden tot een passief genieten.

Veel jongeren werden aangetrokken door het ‘verbodene, het mystieke, de zwarte missen en de rites’ die sterk afweken van hetgeen men kende.

Door sommige werd het gezien als een spannend spel en niet meer dan dat, maar andere jongeren gingen ten onder en worstelden vaak lange tijd om er weer uit te komen. Aan het einde van de jaren zeventig was het nieuwe er wel af en zocht men weer andere uitdagingen om de godsdienstige horizon te verbreden. De satanskerk werd ook gezien als een tegen-godsdienst. 

Commune, alternatieve leefwijze

Een van de weinig duurzame vormen van de commune zijn de kibboets, in Israël. De eerste kibboet dateert van 1909, nu zijn er ongeveer 200. Een kibboet is een collectieve nederzetting, waar overwegend landbouw wordt bedreven en waar de te verrichten  arbeid onder de leden wordt verdeeld, naar de behoefte van het bedrijf en de capaciteiten van ieder lid, terwijl uit de inkomsten ieder lid ontvangt naar zijn behoeften. In de jaren zestig en zeventig trokken veel jongeren naar Israël om in de kibboets te werken, nu in de 21^ste eeuw zijn er nog steeds geïnteresseerde jongeren die naar Israël vertrekken.

Als alternatieve leefwijze maakte de commune eind jaren zestig in de westerse wereld tijdelijk grote opgang. Vooral het experimentele facet oefende een grote aantrekkingskracht uit op de aanhangers van de hippie-filosofie.

De leefgemeenschap die opgezet werd zonder formele gezagsverhoudingen, zonder huwelijksdwang, gezinsdwang of politieke overheersing sloot naadloos aan bij wat er onder de jongere generatie leefden, en veel jongeren besloten om in een commune te gaan. De verwachtingen werden niet altijd waar gemaakt en niet iedereen voelde zich op zijn of haar plaats. Toch vonden ook veel jongeren waar zij naar op zoek waren en voor deze groep was het leven in een commune een prettige en leerzame ervaring, en bij sommige communes slaat de vergrijzing toe! 

Christiania, Denemarken

Voor 1971 was Christiania een oude militaire basis.  Al snel in dat jaar namen een groep mensen, waaronder veel artiesten, hippies en mensen uit de directe omgeving bezit van Christiania. Zij besloten om van de kazerne een Free Town (vrije stad) te maken. In Christiania leefden altijd al rond de 1.000 mensen. De kazerne werd gebouwd door de Deense koning, Christian IV, het oudste huis dateert van 1688.  Anno 2008 trekt Christiania dagelijks zo’n 10.000 bezoekers van over de hele wereld.

Christiania telt twaalf autonome dorpen en hier in Free Town kan men het beste de tolerante Deense levensinstelling en levensstijl proeven. Er leven ongeveer 200 kinderen in Christania, en zij hebben hun eigen kinder- en vrije tijdshuizen. De kinderen genieten van de ongedwongen leefwijze. Driehonderd tweeëntwintig vrouwen en bijna twee maal zoveel mannen van verschillende leeftijden leven hier harmonisch samen met paarden en huisdieren omgeven door een prachtige natuur.

De oude dorpjes bieden meer dan 300 arbeidsplaatsen aan zowel de inwoners als voor mensen uit de omgeving. Allerlei soorten know how is hier aanwezig, van leren rijden op een tractor tot een goede opleiding  tot timmerman of kunstenaar. Pusherstreet met de Sunshine Bakery en de vlak daarbij liggende oriëntaals aandoende marktplaats, Carl Madsens, dat gedurende het hele jaar geopend is, zijn de grootste toeristentrekkers (een echte trekpleister voor de Scandinaviërs en mensen uit heel Europa).

Harddrugs zijn verboden in Christiania, evenals geweld (motorbendes), wapens en het rijden met de auto door de oude dorpjes. Musikloppen, Grey Hall, Nemo, Woodstock, Moonfisher, Opera en het Homohuis zijn een paar van de beroemdste muziek en café plaatsen. In de zomer wordt er muziek gemaakt in de open lucht.

De laatste jaren worden er in Christiania meerdere huizen gebouwd. Met oud bouwmateriaal en rekening houdend met de wensen van de mensen die er willen wonen probeert men de woningen zo te bouwen dat ze een natuurlijke plaats in het milieu innemen (het piramidehuis is gebouwd volgens dezelfde principes als de piramide van Cheops in Egypte).

Christiania is een sociaal experiment en een plaats waar mensen meer bewust en niet zo afhankelijk van de buitenwereld leven. Ze worden niet gedwongen hun levensstijl te verdedigen, leven en laten leven is hun devies! Er zijn wat regeltjes zoals: je huur betalen, goed voor je hond zorgen en je zo gedragen dat je buren ook in vrede kunnen leven, een soort van spirituele anarchie.

Regelmatig worden er bijeenkomsten gehouden waar de inwoners van Christiania naar nieuwe voorstellen luisteren, er over praten en het bijna altijd tot een compromis komt. Christiania heeft een soort van democratie gelardeerd met een sausje van lusteloosheid. Maar een paar mensen in de groep nemen de beslissingen en moeten van goede huize komen om een doorbraak te forceren omdat veel inwoners nog stammen uit de goeie ouwe tijd. Christiania is eigenlijk een soort wonder midden in een kapitalistische samenleving. De bedreiging van de samenleving buiten Christiania creëert in Christiania een groot solidariteitsgevoel in het gevecht om te overleven, en dat lukt al meer dan  vijfentwintig jaar!

Sekte’s en sekteleiders

Een sekte is een van een grotere gemeenschap afgescheiden religieuze groepering, vaak gekenmerkt door Isolement, onverdraagzaamheid, afwijzen van bepaalde leerstukken of overaccentuering van een leerstelling.

De geloofsbeleving is vaak perfectionistisch en emotioneler dan van leden van een (grotere) oorspronkelijke gemeenschap. De sekte bewaart daarentegen vaak wat in de grotere groep verloren ging of op de achtergrond raakte. Christelijke sekten worden wel de onbetaalde rekeningen van de kerk genoemd.

Dit gaf aanleiding tot allerlei geruchten: er werd verband gelegd met de seances die de actrice Sharon Tate placht te houden en met de bloedige scènes in de films van Roman Polanski. De Californische politie arresteerde enkele hippies op verdenking van diefstal. Een van hen, Susan Atkins (ook wel Sexy Sadie genoemd) bleek later te behoren tot de groep hippies die Sharon Tate en haar gasten vermoord had. Susan was bereid om als kroongetuige op te treden in het proces dat op 16 juni 1970 begon. Het proces werd bemoeilijkt doordat Charles Manson een haast magische greep op de overige vier verdachte hippies had. Toch werden allen tenslotte veroordeeld. Charles Manson verklaarde destijds tot zijn daden gekomen te zijn door de geheimzinnige tekst van de Beatles-song, ‘Helter Skelter’.    

Dezelfde dag nog pleegde de sekte collectief zelfmoord door het innemen van gif. Meer dan 900 doden worden er in Jonestown gevonden! De wereld huivert.

In de jaren daarna worden er sektes opgericht en verdwijnen weer, maar ook nu bestaan er nog steeds sektes. Vooral de in Japan opgerichte gewelddadige Aum-sekte komt negatief in het nieuws.

Falun Gong

Volgens een commentaar in de officiële spreekbuis van de Partij, het Volksdagblad, verwijt men de leider dat hij doet aan zelfverrijking en mensen hersenspoelt. Doordat de sekte meer leden heeft dan de machtige Communistische Partij is men zeer bevreesd voor de massaliteit van deze sekte en bestrijdt men de beweging te vuur en te zwaard.

Lou de palingboer

Zijn meest fanatieke aanhangster Mien Wiertz zorgde er mede voor dat de groep uitgroeide tot een sekte. Lou had talrijke volgelingen die hem door trouw bleven totdat hij in 1968 stierf.

Pinksterbeweging

Een geestelijke opwekkingsbeweging ontstaan in 1906 te Los Angeles. Zij verwijt de kerken hun streng georganiseerde structuur en eredienst en hun verwaarlozing van de gaven der eerste christengemeenten. Genezing door gebed, profetie en het spreken in tongen (glossolalie). Hun grote zendingsactiviteit heeft in vele landen voor grote aanhang gezorgd. Eind jaren vijftig en de gehele jaren zestig had de Pinksterbeweging in Nederland een grote aanhang.

Invloed op de jeugd

De jaren zestig en zeventig waren ook in godsdienstig opzicht roerige tijden, de jeugd die zich niet meer liet leiden door de ‘kerkelijke herders’ en zelf op onderzoek uitging, maakte kennis met andere ‘waarheden’ op geloofsgebied. De positieve kant hieraan was dat jonge mensen ook respect kregen voor mensen die een ander geloof aanhingen en  door een tijd te leven in een andere cultuur kreeg men vaak een hernieuwde kijk op het geloof in eigen land. Dit bleef niet onopgemerkt en het zette in Nederland ook de wat oudere mensen aan het denken. Nu had de Kerk er nog een probleem bij en werden de kerken nog leger, maar toch bleven ook veel mensen de kerk trouw. Wel werd er voortaan kritischer naar de kerk gekeken, maar men stond meer open voor andere geloofsovertuigingen, men werd toleranter.

Een negatieve kant was dat de jeugd zich aansloot bij obscure sektes en in hun naïviteit dachten het ‘ware’ gevonden te hebben! In feite werden ze gehersenspoeld, vaak moesten ze alle banden met hun familie verbreken, hun geld en eventuele bezittingen vielen toe aan de sekte die er alleen maar rijker van werd.

De ouders, die vertwijfeld probeerde om hun zoon of dochter terug naar huis te halen, gingen door een hel en konden nergens aankloppen om hulp. Vaak waren ze hun zoon of dochter voor altijd kwijt! De kans om uit de sekte te stappen was erg klein. Men controleerde elkaar. Lukte het toch dan waren de meeste jonge mensen geestelijk zo erg in de war dat professionele hulp ingeschakeld moest worden en vaak duurde het enige jaren voordat men geestelijk zichzelf weer hervonden had, maar het gebeurde ook dat de jongen of het meisje voor hun hele verdere leven psychisch beschadigd was. Door de geraffineerdheid waarmee deze obscure sektes te werk gingen en zich profileerden was het voor de overheid bijna niet mogelijk om hier grip op te krijgen, en zelfs aan het begin van de eenentwintigste eeuw heeft men nog steeds geen oplossing voor dit probleem gevonden!

Ga terug naar het overzicht Jaren 60 en 70