Jaren 60 en 70

4. Popconcerten, popfilms, rages en trends 

Geschreven door Ilse Steel

(klik op de plaatjes om ze te vergroten en op de blauwe titel van de liedjes om ze te horen en zien)

(TIP: mocht uw internetverbinding niet snel genoeg zijn, klik dan links onder op II)

(er ontstaat dan een driehoekje met de punt naar rechts)

(laat u het filmpje downloaden en klik dan op het driehoekje)

The Rolling Stones

In Augustus 1964 gaven de Rolling Stones hun eerste concert in Nederland. Het optreden in het Kurhaus in Scheveningen duurde nog geen kwartier! De uitzinnige schare Stonesfans sloeg het meubilair in de zaal kort en klein. De politie stond machteloos toe te kijken.

Het verschil tussen Beatles en Stones fans is duidelijk. Beatles fans zijn meestal keurig verzorgd ‘lief’’ Stones fans zijn  ‘agressief en brutaal’.

Mick Jagger’s sensuele act tijdens optredens shockeerde de burgerij, maar de jeugd genoot met volle teugen. De muziek en de teksten van de Rolling Stones zijn opruiend. In 1967 brengen de Stones het provocerende “Let’s Spend The Night Together” uit. De zogenaamde onzedelijkheid van het  nummer  wekte grote  woede op.

Tijdens een optreden in de Ed Sullivan show, Amerika, kreeg deze bijna een beroerte. “Of dat liedje eruit, of jullie” schreeuwde hij. De Stones veranderde ‘the night’ in ‘some time’ en  tijdens het zingen  sloeg  Mick Jagger  zijn ogen theatraal ten hemel  als  teken  van protest !

Het zou tot 1989 duren voordat de Rolling Stones opgenomen werden in de Rock & Roll Hall of Fame, eindelijk erkenning voor de beste rock & roll band van de wereld!

Beatlemania

In de jaren zestig werden vele fatsoensnormen omvergeworpen. Bij concerten van de Stones waren het de jongens die vooraan stonden. Het keurige imago van de Beatles maakte dat ze geliefd waren bij jong en oud.

Bij concerten van de Beatles, die altijd begonnen met oordovend  geschreeuw, zijn het vooral de meisjes die op de voorgrond  traden.  Ze gilden, huilden, trokken zich aan de haren en sommigen werden totaal hysterisch en velen vielen flauw, een  beangstigend  gezicht.

Bij hun terugkeer naar Engeland van een tournee in Zweden, stonden op het vliegveld Heathrow al uren een massa jongeren te wachten die begonnen te gillen toen het vliegtuig met de ‘Fab Four’ zoals de Beatles ook wel genoemd werden landde. Dit had men nog nooit meegemaakt op een Engels luchthaven en de Beatles die dit overkwam zagen plotseling hoe populair ze  waren geworden. Het  zou voortaan een normaal beeld zijn, dat als de Beatles of de Rolling  Stones op tournee gingen er een hele politiemacht op de been was om de fans binnen de dranghekken te houden!

Op 5 juni 1964 waren The Beatles in Nederland. Ze traden twee keer op in een veilinghal in het Westfriese dorp Blokker, namen een TV show op voor de VARA en maakten een rondvaart door de Amsterdamse grachten. Nederland was Beatle-gek en het werd een groot volksfeest, helaas zou het bij deze ene keer blijven. Nederland zou de Beatles nooit meer terug zien.

De Beatles en hun humor

Tijdens een optreden in 1963 in het Prince of Wales theater in Londen, waar ook  de  leden van het koninklijk huis aanwezig waren,  verzochten The Beatles de aanwezigen die op de goedkoopste plaatsen zaten om in hun handen te klappen en de rest om met hun juwelen te rinkelen op de maat van de van het nummer “Twist en Shout !”  De media schreef hierover: men moet wel  heel bekrompen zijn om niet van die vrolijke, gekke muzikale Beatles te houden.

De  Rolling  Stones daarentegen werden nooit door de oudere generatie geaccepteerd.  De media zocht naarstig naar schandalen van deze groep die dan breed uitgemeten in de kranten  werden  gepubliceerd,  zodat iedereen  kon  lezen  hoe slecht ze wel waren! Maar de fans hadden dit spelletje al gauw door en bleven de Stones trouw.

The Who

In de jaren zestig van waaruit zoveel goede muziek is ontstaan was er nog een groep die  opviel door hun originaliteit, The Who.

Zij introduceerde de pop‑art kleding die ze zelf ook droegen tijdens hun optreden, met de Engelse vlag als T-shirt ! The Who speelde ruige rockmuziek en tijdens hun optreden waren het echte amokmakers. Ze vernielden met regelmaat hun instrumenten, lieten bommetjes afgaan op het podium en de jeugd vond het prachtig.

Na zo’n concert op weg naar huis, trapte men tegen vuilnisbakken, waterde men tegen voordeuren en nam men een dreigende houding tegen passanten aan. Hun idolen deden dit, dus mochten zij dit ook! Toch had The Who wat te zeggen, in al hun nummers klinkt door dat men het geluk moet grijpen, moet genieten van alles  want het leven is zo voorbij !  De mening van deze generatie is prachtig verwoord in  het  nummer, “My Generation” ! (1964).

The Kinks

Apart waren zeker ook The  Kinks, originaliteit werd hun handelsmerk. Hun naam ontstaat door een toevallige gebeurtenis: Ray Davies had de gewoonte om elke dag in een andere, opzichtige uitmonstering naar de studio te komen. Als hij op een dag met een oranje stropdas om binnen komt maakt iemand de opmerking dat hij er als een ‘Kink‘ uitziet. Misschien geen gelukkig gekozen naam, zegt Ray Davies (Kink wordt geassocieerd met heroïnegebruik), maar toch een goede naam, want het suggereert iets dat de mensen niet willen.  

De tekstschrijver van de groep Ray Davis, bekritiseerde in zijn nummers de meelopers, de carrièremakers en de politici met hun eigendunk.  Hij schreef met mild venijn maar toch messcherp. Tijdens hun optreden in Amerika in 1965 begonnen ze met elkaar te vechten in aanwezigheid van een vakbondsman.  Door dit voorval slagen ze erin voorgoed uit Amerika geweerd te  worden.

Zo zijn er in de jaren zestig verschillende groepen die  bij hun concerten door middel van hun uiterlijk en de opzwepende beatmuziek de agressie van de jongeren naar boven halen die zich na afloop ontlaadde. In zekere zin overkwam het de jongeren die niet altijd raad wisten met de gevoelens waardoor ze werden overspoeld. Ook de groepen moesten nog leren om met hun ‘macht’ die ze toch hadden over dit jonge publiek beter om te gaan. In de late sixties ging het beter en vaak sloten de popgroepen hun concert met een rustiger nummer af om de druk van de ketel te halen.  Met uitzondering  van een Stonesconcert.

Gratis concert Rolling Stones in Amerika

In 1969 onderbraken de Rolling Stones hun Amerikaanse toer, die flink geld opbracht, om een gratis concert te geven. Als locatie werd het racecircuit van Alamont County, gelegen in Californië, uitgekozen. Omdat de noodzakelijke voorzieningen op zo’n korte termijn bijna niet te realiseren waren ontstonden er al meteen problemen.

Om de orde te bewaren tijdens het concert trok de tourmanager van de Stones, Sam Cutler, de plaatselijke Hell’s Angles aan. Tegen betaling van 500 dollar aan bier zouden deze als ordebewakers optreden. Het bleek al snel dat dit geen goed idee was. Doordat het podium laag was vond er een  constante doorstroming van Hell’s Angles plaats die vanaf het podium het publiek inliepen en weer terug.  Dit gaf al de nodige irritatie en toen Jefferson Airplane op wilde treden was de sfeer grimmig en geladen. Het zou nog erger worden!

De Stones lieten lang op zich wachten, misschien met  het idee dat de gemoederen enigszins wat tot bedaren zouden komen,  maar de spanning liep alleen maar hoger op. Mick Jagger was nerveus ook al omdat de Hell’s Angels openlijk zijn optreden in het belachelijke trokken.

Tijdens  het nummer,  “Sympathy For The Devil“,  rent een zwarte jongeman, Meredith Hunter, weg en wordt door een achtervolgende Hell’s Angel in de rug gestoken. Hunter draait zich onder het trekken van een revolver richting podium en wordt bijna meteen ingesloten door een bende Hell’s Angels die zolang met messen op hem insteken tot hij hevig bloedend in elkaar zakt en sterft.

De Stones zagen het incident niet zelf, maar op de camera’s die opnames maakten voor “Gimme Shelter” de film van het concert,  stonden de gruwelijke beelden genadeloos geregistreerd.

Het verwijt dat de Amerikaanse dominee Billy Graham naar de Stones maakt is dan ook niet terecht. Zijn uitspraak dat Mick Jagger voor God junior aan het spelen was, omdat  hij de band door liet spelen na deze onverkwikkelijke gebeurtenis, geeft tevens aan dat hij aan de achterliggende gedachte van de band, om op deze manier het publiek de kans te geven wat tot rust te  komen,  voorbij gaat!

Dit soort gebeurtenissen wierp een donkere schaduw over de nieuwe levensstijl en toonde tevens het einde aan van het onschuldige tijdperk van de jaren zestig.

Voor velen was het een ontnuchtering om te moeten ervaren dat overal op de wereld geweld heerste en de kreet, MAKE LOVE, NOT WAR, vanuit de Flower Power cultuur stierf dan ook een zachte dood. Maar gelukkig mede door een betere organisatie en door verbeterde veiligheidsmaatregelen zowel op als voor het podium zouden popconcerten in de jaren zeventig, tachtig en negentig uitgroeien tot een massale happening met een prima sfeer van jonge mensen die van de muziek en van elkaar wilden genieten. Ook de popmuziekanten herkregen hun plezier weer en dat vond zijn weerklank in deze sfeervolle ambiance door spectaculaire shows, schitterende decors en een flitsend muzikaal optreden. Als voorbeeld, The Rolling Stones, een fenomeen!

Stones-koorts in Nederland

De Rolling Stones, waarvan elk bandlid inmiddels ruim over de vijftig is, zijn echte podiumbeesten en trekken met hun spectaculaire live-shows enorme aantallen bezoekers.  In 1995 doen de Stones met hun Voodoo Lounge Tour Nederland aan. De Rolling Stones breken met hun zeven concerten, in Nederland, alle bestaande bezoekersrecords.

Volgens Mojo, concertorganisator, hebben in totaal: 292.400 betalende bezoekers de Voodoo Lounge Tour en twee concerten in de Amsterdamse poptempel Paradiso bezocht ! 

In 1998 wederom een nieuwe tour Bridges To Babylon, met vier concerten die binnen no time uitverkocht zijn, wordt er door de extreem grote belangstelling in Nederland voor de Stones, een extra concert gepland. Vijf uitverkochte concerten, maar de koek is nog niet op !

Den Haag bestaat 750 jaar in 1998 en de Stones willen dit feest opluisteren met een optreden op het Malieveld. Op 5 september 1998 zijn ongeveer 86.000 muziekliefhebbers getuige van een spetterend, letterlijk en figuurlijk, optreden van de Rolling Stones. Zelfs op de daken van de naastgelegen kantoren stonden swingende mensen zwart mee te kijken. Op het moment dat Mick Jagger opkomt begint de regen met bakken uit de lucht te vallen, maar Mick schiet snel een paarse regenjas aan en de band zet het openingsnummer “Satisfaction” in. Het veld veranderde langzaam in een modderpoel maar de feestvreugde werd er niet minder om.

In diverse vrolijk gekleurde regenjassen gehuld stortte Mick Jagger zich onvermoeibaar op de talloze hits van de 35 jaar oude groep. Twee uur lang zwepen de Stones het doorweekte publiek op, bij de toegift worden gouden snippers de lucht in geschoten. En na de allerlaatste klanken werd het concert, ter ere van het 750-jarig bestaan van Den Haag, afgesloten met een enorm vuurwerk !

Een sprookjesachtige zaterdagavond op het Haagse Malieveld met een fantastische sfeer waar bijna vijf generaties met volle teugen genoten van het optreden van de ‘mastodonten’ van de popmuziek, The Rolling Stones, de ‘grootste rock ‘n roll band ter wereld.’

Wie dacht dat dit de laatste keer was dat de Rolling Stones Nederland aandeden werd weer eens verrast. We schrijven 1999 en op 2 juni stonden The Stones in Groningen, en daar Nederland Stones-gek is werd een extra concert op 18 juni in Landgraaf, Limburg, gegeven. Zou dit dan de laatste keer geweest zijn????  Nee, in 2003 toeren de Stones weer vrolijk rond en geven ook weer concerten in Nederland!   En ook daarna nog.

Groupies

Er  waren ook groepen meisjes die met de band van concert naar concert trokken, groupies genaamd. Ze kwamen uit alle lagen van de bevolking en waren vaak langer dan een jaar van huis weg. Voor de bands vaak handig, ook zij waren lange tijd van huis weg !

De meisjes die zich in grote getale aanboden ‘beleefden de nacht van hun leven’ met de desbetreffende popsterren, of  popster. Deze uiting van seksuele vrijheid zou nog jaren voortduren en van enige discretie was geen sprake, dat zou in later jaren veranderen, vooral door de vele schandalen in en om de popgroepen.

Popfestival

Op het Engelse eiland Wight werd in 1969 een groots opgezet popfestival gehouden. Drie dagen lang genoten zo’n 150.000 jongeren uit Engeland, het Europese vasteland en Amerika van de concerten van veel beroemde groepen. Het festival stond in het teken van vrede, geluk en liefde. Onder het publiek ook beroemdheden zoals: Keith Richards, Bill Wyman, Charlie Watts (Rolling Stones). Ringo Starr, George Harrison, John Lennon (The Beatles), Francoise Hardy en vele anderen.

In een grote tent vonden zelfs enkele bevallingen plaats, en deze kleine net geboren concertgangertjes werden door de beatmuziek op de achtergrond lekker in slaap gewiegd, nog onbewust van de wereld om hen heen.

Het drie dagen durende popfestival werd als zeer geslaagd beschouwd.

Bangladesh

In 1971 wordt Bangladesh, dat net een zelfstandige staat is geworden, door overstromingen en hongersnood bedreigd. Ravi Shankar, een beroemde sitarspeler roept de hulp in van George Harrison. Deze zegde zijn hulp toe en organiseerde twee grote popconcerten in New York, en in Madison Square Garden.

Op 1 augustus 1971 is het dan zover, van het concert wordt een film gemaakt en verschijnt er een platenset met drie LP’s  “Concert For Bangladesh“, die goed verkocht wordt.

Maar toch komt er van het vele geld dat zijn concert oplevert maar een deel in Bangladesh terecht, het hoe en waarom is nooit achterhaald. George Harrison is door deze gang van zaken zeer aangeslagen en teleurgesteld.

De ex-Beatle die op grond van zijn overtuigingen al niet zo gesteld is op commercie trekt zich verder terug in mystiek en meditatie. Toch heeft hij baanbrekend werk verricht zoals in later jaren zal blijken.

Pinkpop in Nederland

Het eerste Pink- Popfestival werd georganiseerd als alternatief voor een afgelast optreden van de zangeres Melanie. Op het eerste Pinkpop, dat gehouden werd op 18 mei 1970 in Geleen, kwamen 10.000 toeschouwers af. De Golden Earring en de George Baker Selection traden er op.

De begroting voor die eerste Pinkpop bedroeg 15.000 gulden, een kaartje kostte f. 2,50. Met de winst, 10.000 gulden, werd de tweede Pinkpop georganiseerd en op deze manier kon men voortaan elk jaar dit festival, dat zou uitgroeien tot een van de populairste, financieren.

De eerste Pinkpopjaren lieten de radio en televisie verstek gaan. Dank zij amateurfilmers zijn er beelden van een groot aantal optredens uit die eerste jaren. Pas sinds 1976 is de televisie er regelmatig bij geweest om opnames te maken. De formule van Pinkpop: alternatief maar niet te alternatief, populair maar niet te populair.

Parkpop

In het Zuiderpark te ‘s-Gravenhage start men in 1981 met een nieuw jaarlijks terugkerend festival: Parkpop. De toegang is gratis. Er is een parkpopmarkt waar in meer dan 120 kramen leuke dingen te koop zijn. Zoek je een singeltje uit de sixties, een petticoat of andere leuke hebbedingetjes ? Tussen de duizenden artikelen, van Afrikaanse kunst tot muziekinstrumenten, sieraden, hoeden en cd’s vindt iedereen zeker iets van zijn of haar gading.

De officiële merchandise van de Parkpop-artiesten wordt naast de beide podia verkocht. Je kunt de artikelen (T-shirts, cd’s, poster, etc.) voor, tijdens en na het optreden kopen. Over het festivalterrein verspreid staan kraampjes van STC waar fraaie Parkpop spullen te koop zijn van het desbetreffende jaar, zoals: T-shirts in diverse kleuren en caps. Door de jaren heen zijn de Parkpop-spullen ware collectors items  geworden en vinden gretig aftrek bij het bezoekende publiek.

Parkpop heeft een wereldvermaarde reputatie als Europa’s grootste gratis pophappening  en tevens is het een voordeel dat het festival plaatsvindt in vrijwel hetzelfde ‘spitsuur’ als de voornaamste festivals in de omringende landen zoals: Het Roskilde Festival in Denemarken en Glastonbury in Engeland.

De programmaformule van Parkpop, kort samengevat is, voor elk wat wils.

Nederland heeft een rijke cultuur en een goede naam op festival-gebied en trekt veel poppu­bliek uit het buitenland aan. De sfeer is altijd goed, alleen het weer werkt niet altijd mee, maar barst er een regenbui los dan kruipt men met zijn allen gezellig onder het doorzichtige plastic en gaat het feest gewoon door !   

Films

In  1956 komt de film “Rock Around The Clock” uit met Bill Haley in de hoofdrol. Het wordt een kassucces en brengt een rage op gang van rock and roll films.

Een van de beste uit die tijd is wel de film: “The Girl Can’t Help It”. Op humoristische wijze wordt de rock en roll rage benaderd en laat enkele van de beste acts uit die tijd zien met daarin o.a. Fats Domino, Gene Vincent, Little Richard en Eddie Cochran, geproduceerd door Twenthieth Century Fox, een grote filmmaatschappij.

De eerste film die Elvis Presley maakt, “Love Me Tender” wordt ook in 1956 uitgebracht. Een Western-achtig melodrama waar Elvis, buiten de titelsong, nog drie country-achtige liedjes zingt. Ondanks het ongeïnspireerd verhaal wordt de film een groot succes.

In Engeland speelt Cliff Richard een rol in de film “Expresso Bongo”, 1960. In 1962 komt de film “The Young Ones” uit en wordt een succes. Bij de première van de film “Summer Holiday” is het zo druk dat Cliff Richard het begin van de film mist. De opvolgers: “Wonderful Life”, 1964 en “Finders Keepers”, 1966 worden minder goed bezocht maar zijn redelijk succesvol.

Al met al had Engeland, in de persoon van Cliff Richard, een volwaardig tegenhanger voor Elvis Presley gevonden en iemand die zou uitgroeien tot een superster. In deze eeuw treedt hij nog steeds op en heeft niets aan populariteit ingeboet.

In 1961 speelde producent Sam Katzman in op de toenmalige dansrage, de twist en bracht de films uit als: “Twist Around The Clock”, 1961 en “Don’t Knock The twist”, 1962. Deze twistfilms brachten eigenlijk niets nieuws maar waren meer een voortzetting van de eerdere rock and roll films, alleen de dans was anders. Een kortstondig succes ! 

De strandfilm was een fenomeen dat inspeelde op de softpop. Zand, surfplanken en blonde stoere binken met in hun kielzog meisjes in bikini en veel muziek, het verhaal stelde niets voor.

“Beach Party” uit 1963 was de eerste strandfilm en er zouden er nog tientallen volgen, o.a.: “Bikini Beach”, “Muscle Beach Party”, “Beach Ball”, etc.

Daar de films een beetje te soft werden zocht men naarstig naar nieuwe ideeën. Een nieuw geluid en een nieuw idee komt ditmaal uit Engeland. De regisseur Richard Lester krijgt in 1964 opdracht om een film te maken rond het nieuwe rockfenomeen van Engeland: The Beatles. “A Hard Day’s Night“, (1964) wordt een mijlpaal in de geschiedenis van de rockfilm.

De songs worden volledig geïntegreerd in het verhaal en de Beatles zelf komen er in voor als vier verschillende personages en sterren van hun eigen film in plaats van een bandje dat een nummertje mag spelen. Vreemde camerastanden, snelle montages en springende beelden geven de vooruitgang en de technische mogelijkheden goed weer. “Help” uit 1965 wordt ook een succes. In 1967 maken de  Beatles de film, “Magical Mystery Tour“. “Yellow Submarine” is de laatste film van de Beatles. Deze wordt in 1968 uitgebracht. Het nummer “Yellow Submarine” (1966), door Ringo gezongen, leidde tot het maken van deze animatiefilm die iedereen van jong tot oud aansprak.

De  populariteit van de Beatles films veroorzaakte een ware hausse van identieke films

Enkele voorbeelden: “Ferry Cross The Mersey“, 1964 met de popgroep Gerry and the Pacemakers, “Get Yourself A College Girl” met: The Animals, Dave Clark Five e.a. “Girls On The Beach” uit 1965 met The Beach Boys, Leslie Gore en De Crickets.

De filmproducenten komen hierna  tot de conclusie dat er voor een geslaagde popfilm geen diepgaand verhaal nodig is maar dat het publiek voor de popsterren en hun muziek komt.

In 1965 wordt er een eenvoudige registratie van een liefdadigheidsconcert in Santa Monica gemaakt. Chuck Berry, Marvin Gaye en James Brown zijn de sterren in deze productie. Een  schot in de roos, de film is een voorloper van de grote concertfilms eind jaren zestig en dit tijdperk houdt aan tot laat in de jaren zeventig.

De eerste concertfilms zijn niet meer dan een op film overgezette bandregistratie en sterk beïnvloed door de televisietechnieken. Vanaf 1965 worden de filmcamera’s lichter en makkelijker verplaatsbaar. Door gevoeligere films te gebruiken kan er ook in schemerige ruimtes gefilmd worden. In de documentaire “Don’t Look Back“, een verslag van Bob Dylan’s tournee door Engeland is deze nieuwe filmtechniek voor het eerst te zien (1965).

Van het optreden van de Rolling Stones in Ierland (1965), wordt een impressie gegeven in “Charlie Is My darling“, opgenomen in een soort cinema-verite stijl, dat wil zeggen: de camera ziet alles en richt zich op het hele gebeuren, zoals de voorbereidingen in de kleedkamer, de fans, de technici en dus niet alleen op de optredens van de artiesten. Deze manier van filmen geeft een volledig en levendig beeld van een popconcert

Veel artiesten volgen dit voorbeeld o.a: Cream, Jimi Hendrix, Pink Floyd, Led Zeppelin, Abba: “The Movie“, Bob Marley And The Wailers, Sex Pistols,  Neil Young etc.  Ook van popconcerten waar verschillende groepen en soloartiesten optreden  worden filmregistraties gemaakt.  Dit vindt gretig aftrek bij de fans en geeft tevens aan dat de popmuziek goed verkoopt.

Popmuziek groeit uit tot Big Business

Van elk concert dat de Rolling Stones in de jaren daarna geven wordt een concertregistratie op film en later op video gezet. Bijvoorbeeld “Gimme Shelter“, 1970, “One Plus One”, (Sympathy For The Devil, 1968). “Rolling Stones In Hyde Park”, 1969.

Daarnaast maken de Stones er een gewoonte van om een live album van elk concert uit te brengen. Ook dit voorbeeld wordt door veel artiesten gevolgd.

Rages en trends

In 1958 vindt in Amerika de demonstratie van de Hoelahoep plaats, dit zou een zeer grote rage worden en vooral meisjes en vrouwen vonden het leuk om te doen. Het leek eenvoudig maar het vereiste heel wat oefening om de Hoelahoepkunst meester te worden.  Door draaibewegingen met de heupen te maken bleef de Hoelahoep rondom het lichaam cirkelen. Ook in Europa werd de Hoelahoep razend populair.

Enkele bekende Twist hits: “The Twist”, “Let’s Twist Again” van Chubby Checker, “Twistin’ The Night Away” van Sam Cooke, “Peppermint Twist” van Joey Dee & The Starliters en “Twist And Shout” van de Isley Brothers.

Er worden nog talloze andere dansen uitgevonden waaronder: de Locomotion, Hully Gully, Hippy Hippy Shake etc. Op de Beatmuziek echter heeft de vrije expressie de voorkeur, het hele lichaam is in beweging en het tempo ligt hoog.

Buiten de disco die razend populair wordt in de jaren zeventig veroorzaken de twee films: “Saturday Night Fever” (1977) en “Grease” een ware dansrage in 1978.

In 1980 komen er nieuwe bewegingsvormen: breakdance en electric boogie.  De film “Fame”  wordt uitgebracht in 1980 en veroorzaakt weer een  nieuwe dans rage.

Op de soulmuziek danst men ook graag in de jaren zeventig en het liefst met de zogenaamde soulklickers onder de hakken van de schoenen. Dit zijn ijzeren halve maantjes met een opstaand gekarteld randje die, wanneer men loopt, een metalig klikgeluidje laten horen. Souldansen wordt slijpen genoemd, een soulhit een slijper.

In het begin van de jaren zestig veroorzaakte het dragen van lange broeken door vrouwen veel commotie. Maar de spijkerbroek wordt evenals de minirok een symbool van vrijheid voor de jonge vrouw die ze niet meer wenst af te staan. Het spijkerpak, met daaronder een wit T- shirt (uitvinding van de jaren vijftig), is het jongerenuniform van de jaren zestig.

De grote donkere zonnebril (Roy Orbison), het kleine vierkante brilletje, geïntroduceerd door The Byrds, het ronde brilletje van John Lennon, wat in Nederland een ziekenfondsbrilletje genoemd wordt, alle jongeren lopen ermee rond. De astronautenlook, kraagloze mantelpakjes of jurkjes met zwarte biezen of randen langs de zakken, eronder korte witte laarsjes en op het hoofd kleine helmachtige hoedjes.  Een futuristisch modebeeld. Ook wordt kunststof ontdekt, prima materiaal om kleding en schoeisel te maken zoals bv. laklaarzen, lakjassen, zeer grote zonnebrillen, plastic kralenkettingen en armbanden, allemaal van kunststof gemaakt.

Aanhangers van de oosterse filosofie hullen zich in India shawls en veelkleurige gebloemde bloesjes. De Afghaanse jas van suède, afgezet en gevoerd met schapenvacht vindt gretig aftrek bij de jeugd. Zijden bloezen, met de hand geborduurde jurken, hesjes en jassen met in geborduurde spiegeltjes overstromen vanuit India, Marokko en Turkije de Europese markt. Goedkoop ingekocht maakte men in Europa forse winst met deze handel.

Op spijkerbroeken waarvan de pijpen in de beginjaren zeventig naar onder toe steeds wijder worden, springen de geborduurde bloemetjes in ‘t oog. De werkkleding van miljoenen Chinezen, het legerpak, ook gedragen door de grote roerganger van China, Mao wordt een trend. Ook andere legerkleding wordt door de jeugd gedragen, vooral jasjes en legerbloezen.

De ‘pukkel’ een legerschoudertas, wordt door de jeugd overal mee naar toe gezeuld.  Er komen legerdumps, winkels waar legerkleding tegen betaalbare prijzen te koop is.

Alles had invloed op de mode in de jaren zestig en zeventig, film, oorlog, ruimtevaart, kunst, oosterse filosofie, vrije tijd, de popmuziek, etc. Door de film “Bonnie en Clyde” uit 1968 wordt de baret, nonchalant op het hoofd geplaats, populair en komt de rok weer voor even tot op de knie. “Doctor Zhivago“, (verfilmd naar het boek van Boris Pasternak, 1965, luister naar “Lara’s Theme“) maakt lange grijze jassen met zwarte brede riemen populair.

Een trend die niet veel om het lijf heeft waait in 1974 over uit Amerika. Streaken, naakt over straat rennen. Ook in Nederland worden streakers gezien en opgepakt door de politie. Het shockeren van de burger is het belangrijkste motief  van de streaker, maar de burgerij verblikt of verbloosd niet meer, men is inmiddels al heel wat gewend. Na een tijdje is deze trend dan ook voorbij. 

In de jaren tachtig en negentig komt de mode van de sixties en seventies regelmatig terug in de belangstelling en vindt opnieuw gretig aftrek bij de jeugd. Ook kunst, films en boeken uit die tijd vinden hun weg naar weer een nieuwe generatie. Gemeten naar het aantal boeken, artikelen en studies dat in de jaren negentig over deze tijd gepubliceerd worden, geeft dit aan dat het een unieke periode was die niet meer is geëvenaard !

Ga terug naar het overzicht Jaren 60 en 70