Nostalgie

Maria Callas

De Griekse ouders van Maria Callas waren George Kalogeropoulos and Evangelia (“Litsa” genoemd, soms ook “Litza”) Dimitriadou. Het huwelijk van haar ouders wankelde al van het begin af aan. Hij was een relaxte man met weinig ambities en zij was graag in het gezelschap van anderen en ze koesterde een droom om iets in de kunst te gaan doen. Ze kregen in 1917 een dochter, Yakinthi (die later Jackie genoemd werd) en een zoon Vasilis die in 1920 geboren werd. Vasilis overleed in 1922 aan de gevolgen van een hersenvliesontsteking. Toen Litsa opnieuw in verwachting was wilde George zijn geluk elders beproeven en besloot hij dat het gezin, zeer tegen de zin van Litsa, naar Amerika zou emigreren.

In augustus 1923 kwamen ze aan in New York. George besloot om de familienaam te verkorten tot ‘Kalos’. Op 2 december 1923 werd hun dochter Maria Anna Sofia Cecilia Kalogeropoulos geboren (op haar geboortecertificaat staat dat zij Sophia Cecelia Kalos heette en werd geboren in het Flower Hospital in Manhattan, New York). Haar moeder had vast gerekend op een zoon en toen het een dochter bleek te zijn weigerde ze vier dagen lang om naar de baby om te kijken.

Toen Maria vijf jaar oud was werd ze per ongeluk meegesleept door een auto en lag ze drie weken met een hersenschudding in het ziekenhuis. Ze ging al snel de aandacht waarderen die ze bij haar herstel van haar bezorgde familie en vrienden kreeg.

Toen ze zeven jaar was begon Maria met pianolessen. Zelfs als klein kind hield ze van opera. Ze luisterde dan ook graag naar de operaplaten uit de familiecollectie. Ze had een prachtige stem en ze zong graag het lied “La Paloma”. De jonge Maria ontdekte al snel dat ze een natuurtalent was en dat ze een aanleg had voor drama. Toen ze op de Lagere School zat won ze al veel amateur talentenjachten. Ook was ze een graag geziene gast in radioshows voor kinderen.

Intussen ging het met het huwelijk van haar ouders steeds slechter en in 1937 gingen ze uit elkaar. Haar moeder besloot om met Maria en haar zus naar Griekenland terug te keren om aan Maria klassieke zanglessen te kunnen geven.  Maria heeft verder nooit meer gestudeerd en in plaats daarvan studeerde ze bij populaire zangleraressen.

Haar leraressen en later haar dirigenten en producers waren allemaal verbaasd over haar buitengewone geheugen. Ze leerde de muziek en de woorden binnen een paar dagen, terwijl anderen daar weken of zelfs maanden voor nodig hadden.

Toen ze meer volwassen werd onderhield ze een prima verhouding met haar muzieklerares Elvira Hidalgo. Zij zorgde ervoor dat Maria in november 1940 voor het eerst professioneel kon optreden in het Nationale Gedichten Theater in Athene.

Haar optreden was een succes, maar het leven in Athene veranderde snel. De Tweede Wereldoorlog was uitgebroken en de Nazi’s bezetten Griekenland. Dit had een diepgaande invloed op het leven van iedereen in het land, dus ook op Maria. Het verhaal gaat dat Maria (op aandringen van haar moeder) een aantal keren voor de Duitsers is opgetreden in ruil voor voedsel en veiligheid voor haar, haar moeder en haar zuster. Maar haar carrière stond in die tijd stil.

De verhuizing van Amerika naar Griekenland zorgde ook niet voor enige verbetering in de verhouding tussen Maria en haar moeder. Litsa trok haar oudste dochter voor en ze liet dat ook regelmatig in het bijzijn van Maria zien. Ze zorgde ervoor dat Maria zich als een dik lelijk eendje voelde, wiens enige werk was om te zingen en geld te verdienen voor de familie. Callas beschuldigde haar moeder, die zelf nog nooit gewerkt had, ervan dat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog er bij haar op aandrong om afspraakjes voor geld te maken met Italiaanse en Duitse soldaten. Maria kon het haar moeder niet vergeven dat ze haar iets wilde laten doen dat zij als een vorm van prostitutie beschouwde. Later in haar leven probeerde Maria het weer goed te maken met haar moeder, maar dat rakelde haar pijnlijke leven maar weer op. Na de jaren vijftig sprak ze nooit meer met haar moeder.

Direct na de bevrijding van Griekenland moedigde Hidalgo haar aan om naar Italië te verhuizen om daar aan haar carrière te werken. Maar tegen dit advies in vertrok Callas in 1945 naar Amerika, vastbesloten om daar naam te maken op haar eigen voorwaarden. Hoewel ze twee jaar in Amerika verbleef, begon haar carrière pas in de Arena van Verona in Italië.

Na afwijzingen en mislukkingen in Amerika kreeg ze uiteindelijk een contract in Verona. Haar Italiaanse debuut vond plaats op 3 augustus 1947 met een vertolking van “La Giaconda” in de Arena van Verona. In 1948 trad ze in Venetië op in “Tristan en Isolde” en “Turandot”.

In 1948 zong ze de titelrol in “Norma”, haar meest populaire rol, voor het eerst in Florence.

Aanvankelijk kreeg ze maar weinig bijval, hoewel het Italiaanse publiek wel inzag dat ze talent had. Het was een gril van het lot in 1949 die haar bekendheid bezorgde. Toen de hoofdrolspeelster van ” I Puritani” ziek werd stemde Maria ermee in dat zij de rol van Elvira zou vertolken en dit alles binnen een week. Maar Maria vertolkte in die tijd ook de rol van Brunhilde in “Die Walkure”. Ze slaagde erin om haar rol in beide opera’s afwisselend te spelen, de ene avond in “I Puritani” en de volgende avond in “Die Walkure”.  Het publiek was diep onder de indruk van haar veelzijdigheid. Ook de critici merkten dit op en haar carrière begon van de grond te komen.

In het begin van haar carrière was Maria bepaald mollig te noemen met haar lengte van 1,73 meter en een gewicht van 90 kilo. Haar man en ook anderen vonden haar mooi, maar in 1953 toen ze in “Medea” speelde besloot ze zelf dat ze voor haar rol af moest vallen. In 1953 en begin 1954 verloor ze meer dan 35 kilo !!! Haar grote gewichtsverlies zorgde ervoor dat er allerlei geruchten de ronde deden, zoals dat ze een lintworm opgegeten had om de kilootjes eraf te krijgen. Maria verklaarde echter dat ze zoveel was afgevallen omdat ze een laagcalorieën dieet volgde dat voornamelijk bestond uit salades en kip.

Naast alle publieke speculaties leed ze ook professioneel onder haar gewichtsverlies. De verandering van haar lichaam had tot gevolg dat haar stem veranderde en ook haar toonbereik (drie octaven). Samen met de intense belasting van haar stem in de jaren daarvoor zorgde dat ervoor dat haar vocale mogelijkheden in rap tempo achteruit gingen. Sommigen beweren dat haar gewichtsverlies ertoe leidde dat het moeilijker werd om haar stem met haar lichaam te ondersteunen. Anderen beweerden dat haar gewichtsverlies ervoor zorgde dat haar stem zachter en vrouwelijker werd en dat ze met meer zelfvertrouwen optrad zowel als mens alsook als artiest.

Tebaldi zou gezegd hebben: “Ik heb één ding dat Callas niet heeft, een hart.” Volgens Time zou Callas gezegd hebben dat haar vergelijken met Tebaldi was “als champagne vergelijken met cognac. Nee met Coca Cola.” Volgens mensen die bij het interview aanwezig waren zei Callas niet zelf “Nee met Coca Cola” maar een ander. Maar eigenlijk waren beide rivalen niet te vergelijken omdat ze een verschillend repertoire hadden.

Toch maakten ze elkaar ook complimenten. Callas zei: “Ik bewonder Tebaldi’s klank, die is prachtig en ook met een mooie frasering. Soms zou ik werkelijk willen dat ik haar stem had.” En ook Tebaldi sprak soms warm over Callas.

De rivaliteit werd opgeklopt door de kranten en de fans, maar het was wel goed voor de aandacht die ze daardoor beiden kregen.

In januari 1958 zou Maria het nieuwe seizoen van het Operahuis in Rome openen met “Norma” waarbij ook de president van Italië aanwezig was. De dag ervoor had ze het management van het Operahuis ervan op de hoogte gebracht dat ze zich niet goed voelde en dat ze een invalster achter de hand moesten houden. Maar dat deden ze niet omdat ze vonden dat niemand Callas kon vervangen. Nadat ze door dokters behandeld was voelde ze zich de dag erop wat beter en besloot ze om door te zetten. Aan een opname die heimelijk van de eerste akte gemaakt is kun je echter horen dat Maria ziek is. Ze voelde zelf ook aan dat haar stem haar in de steek liet en ze gaf het na de eerste akte op. Ze werd ervan beschuldigd dat ze zomaar (door haar opvliegerige temperament) wegliep terwijl de president in de zaal zat. De hele pers viel over haar heen en het incident werd bekend onder de naam “De Romeinse Staking”. Callas begon een rechtzaak tegen het Operahuis omdat die niet voor een vervanger gezorgd hadden. Maar tegen de tijd dat ze die dertien jaar later won was haar carrière al voorbij.

In 1957 werd haar man Giovanni Meneghini op een feestje in Venetië voorgesteld aan de rijke Griekse scheepsmagnaat Aristoteles Onassis. Op 19 december 1958 gaf Maria een sensationeel gala concert in Parijs. Er zaten veel bekende personen in het publiek, waaronder Onassis. Na het gala werd ze door haar man aan hem voorgesteld en hij toonde direct grote interesse in haar.

Nu haar carrière voorbij was deed ze afstand van haar Amerikaanse burgerschap en nam ze de Griekse nationaliteit aan in de verwachting dat Aristoteles Onassis met haar zou trouwen. Maar haar relatie met Onassis was zeer stormachtig en het liep er op uit dat Onassis op 20 oktober 1968 trouwde met Jacqueline Kennedy, de vrouw van overleden president John F. Kennedy. Maria was er helemaal ondersteboven van en haar naasten zeggen dat ze er nooit overheen gekomen is. Toch was Maria de liefde van Onassis leven. Al na een vrij korte tijd wilde hij weer van Jacky scheiden, maar de Griekse wet uit die tijd stond dat niet toe. Hij zette vervolgens zijn affaire met Maria Callas voort.

Door een van haar biografen werd het gerucht de wereld in geholpen dat zij en Onassis een zoontje kregen dat op 30 maart 1960 geboren zou zijn en dat enkele uren na zijn geboorte overleden zou zijn. Maar volgens haar ex-man Giovanni Meneghini kon ze helemaal geen kinderen krijgen.

In 1969 acteerde ze, niet als operazangeres maar als gewone actrice, in een onsuccesvolle productie van de film “Medea” die ging over de Grieks mythologische figuur Medea. Het was haar enige optreden in een speelfilm.

Van oktober 1971 tot maart 1972 gaf ze een serie master classes aan 25 studenten van ‘The Juilliard School’ in New York. De studenten moesten voor deze master classes persoonlijk auditie bij haar doen.

Een nieuwe grote schok voor haar was het overlijden van Onassis op 15 maart 1975. Hij overleed aan een longontsteking die een gevolg was van een spierziekte die hij had. Hij werd maar 69 jaar oud.

Maria deed nog een laatste poging om weer terug te komen met een tour met recitals, maar haar stem liet haar volledig in de steek. Haar laatste voorstelling was op 11 november 1975 in Sapporo in Japan.

Verscheurd door verdriet en wanhoop en intussen verslaafd aan slaappillen ging ze teruggetrokken leven. Op 16 september 1977 overleed ‘La Divina’ (de Godin), zoals haar bijnaam was, op 53-jarige leeftijd in Parijs aan de gevolgen van een hartaanval. Op 20 september werd er een uitvaartdienst gehouden in de Grieks orthodoxe Agios Stephanos kathedraal in Parijs. Ze werd gecremeerd en haar urn werd bijgezet op de Père Lachaise begraafplaats. Nadat haar urn gestolen was en weer teruggevonden werd haar as, volgens haar eigen wens, uitgestrooid over de Egeïsche Zee. Op de Père Lachaise begraafplaats werd een gedenkplaat geplaatst.

Hoewel ze een carrière had die minder dan twintig jaar omvatte moet Maria Callas toch gezien worden als een van de belangrijkste opera legendes. En wat haar natuurlijk ook onsterfelijk maakt is haar turbulente en tragische leven.

Ze heeft een ster in de Hollywood Walk of Fame en in 2007 kreeg ze postuum een Grammy voor haar hele oeuvre.

 Kijk en luister naar Maria Callas

(TIP: mocht uw internetverbinding niet snel genoeg zijn, klik dan links onder op II)

(er ontstaat dan een driehoekje met de punt naar rechts)

(laat u het filmpje downloaden en klik dan op het driehoekje)

O Mio Babbino Caro

Ave Maria

Habanera

Un bel dì vedremo

La mamma morta

Vissi d’arte

Norma

Casta Diva

Geraadpleegde bronnen o.a.:

All Music

Callas.it

Encyclopedia of the world

IMDb

Light a fire

Wikipedia

Yuddi

Terug naar Nostalgie