Het Inka-rijk met zijn hoofdstad Cusco besloeg in de 15de eeuw en het eerste gedeelte van de 16de eeuw een groot deel van Zuid-Amerika. Het rijk strekte zich 4000 km langs de westkust van Zuid-Amerika uit en bestond uit kustwoestijnen, hoge bergen en laaggelegen oerwoud. De verloren stad Machu Picchu bevindt zich in de Andes, op ongeveer 2440 meter boven de zeespiegel en werd gebouwd vanaf halverwege de 15de eeuw. Machu Picchu vormt één geheel met de omliggende natuur. De Inca’s hadden een heilig ontzag voor de Natuur die ze Pachmama noemden en bouwden daarom enkel in harmonie met de natuur.

De stad Machu Picchu ligt ingesloten tussen twee steile bergen; de Machu Picchu en de Huayna Picchu. De Inca’s geloofden dat deze plek door de Kosmos was uitgekozen om er een heilige stad te bouwen. Daarnaast ligt Machu Picchu nabij de woeste Vilcanota-rivier. Machu Picchu is gebouwd in typische Inca-stijl, dat wil zeggen rechthoekige gebouwen met één verdieping, deuren en ramen in de vorm van een onregelmatige vierhoek en vrijwel geen ronde vormen. De verschillende delen van de stad waren met elkaar verbonden door diverse passages, paden en trappen, die het mogelijk maakten de stad – op een steile helling gelegen – te beklimmen.

In de tijd van de Inca’s woonde er ca.1200 mensen in de ongeveer 200 woningen. Het stadsdeel is gebouwd in de vorm van een U rondom een plein (Chaupipata). Aan de noordkant staan religieuze gebouwen en in het zuiden liggen de huizen en werkplaatsen. In het religieuze gedeelte staan de tempels. In dit gedeelte woonden ook de priesters en de Inca-koning met zijn vrouw. De stad is een prachtig voorbeeld van de Inca-architectuur: een natuurlijke vesting, beschermd door steile hellingen, omringd door hoge bergpieken, en op slechts één plek toegankelijk.

Machu Picchu in Peru is een stad van de Inca’s die de Spanjaarden bij hun veroveringen nooit hebben gevonden. Hier is veel over de oude Inca-beschaving terug te vinden. De stad ligt op ruim 2.000 meter hoogte vlakbij de plaats Cusco en is omgeven door steile messcherpe kloven en woest begroeide bergtoppen. Om een zo groot mogelijke opbrengst van hun gewassen te krijgen gebruikten de Inca’s zeer geavanceerde irrigatiemethoden op de heuvelhellingen in de hooglanden. Door het aanleggen van terrassen konden ze meer land voor de landbouw gebruiken, en het ging ook de erosie van het land door wind en regen tegen.

Huayna Picchu berg

Machu Picchu berg

Machu Picchu – de wereldberoemde ‘Verloren Stad van de Inca’s – werd naar 500 jaar herontdekt door archeoloog Hiram Bingham in 1911. Bingham kwam na een klim van honderdenmetershoge hellingen op 2300 meter hoogte uiteindelijk rotspartijen tegen die vanuit het dal niet zichtbaar waren. De ingang is lange tijd door een aardverschuiving verborgen gebleven. Bingham noemde zijn ontdekking Machu Picchu. Dat betekent in de taal van de Quechua-indianen: Oude Top. Deze ruïnes zijn ongetwijfeld een van de mooiste en meest raadselachtige plek in de wereld.

De ruïnes liggen in een prachtige omgeving tussen hoge bergtoppen. Het complex bestaat uit terrassen, een enorm centraal plein, een bovenwijk voor de edelen en een benedenwijk met graanopslag, tempels en werkplaatsen. Eén van de meest bijzondere gebouwen in het complex is de ronde Zonnetempel. Deze tempel is prachtig vormgegeven en laat zien dat de Inca’s goede metselaars waren. Vanuit de raampjes in de tempel is zowel de Zonnewende als de Plejaden (Zevengesternte) uitstekend te zien. Vooral de Plejaden speelden een belangrijke rol in het leven van de Inca’s: de kalender werd erop afgesteld.

Machu Pichu met ruines

De Tempel van de Zon is gewijd aan de belangrijke godheid Inti, de zon. De tempel gebouwd in de vorm van een halve cirkel en is het enige ronde gebouw in Machu Picchu. In het midden van de tempel staat een altaar dat onder andere gebruikt werd om aan de hand van de ontleding van dode dieren de toekomst te voorspellen.

Tempel van de zon

Tempel met de drie ramen

De Tempel van de Drie Ramen is een uniek bouwwerk. Het gebouw is robuust en heeft drie opvallend grote ramen die uitzicht bieden op de bergen en de vallei. Wie de ramen en de muren van dichtbij bekijkt, ziet hoe nauwkeurig alle blokken op elkaar aansluiten.

De Hoofdtempel is gebouwd in de vorm van een wayrana dat wil zeggen een rechthoekig gebouw met maar drie muren. Het is niet duidelijk waar deze tempel precies voor diende, maar archeologen vermoeden dat Wiraqocha, de belangrijkste god van de Andes, hier vereerd werd.

De hoofdtempel

Intihuatana steen

De Intihuatana steen (de zonnesteen rustplaats van de zon) in Machu Picchu ligt boven een pyramide, gebouwd in het hoogste deel van de urbane sector van Machu Picchu. Er bestaan allerlei speculaties over waartoe deze gemodelleerde rots diende, maar een eenduidig antwoord is er nog niet. Hieronder een van de theorieën. De naam Intihuatana betekent ‘waar men de zon vastbindt’ en dit was precies het doel: door middel van religieuze rituelen vermeden de Inca’s het verdwijnen van de zon of verzekerden zich van de terugkeer ervan.

De Intihuatana speelde een belangrijke rol in de Incareligie – het werd gebruikt in een ritueel dat de aanwezigheid van de zon gedurende de kortste dag van het jaar (de winterzonnewende) moest veiligstellen. Gedurende vele jaren werd deze rots gezien als zonnewijzer; men geloofde dat de Inca’s het gebruikten om de tijd af te lezen. Dit lijkt echter niet correct, omdat het geen uren kon meten, maar de positie van de zon kon schatten tijdens zonnewendes en bovendien bruikbare informatie voor de landbouw kon geven, met betrekking tot de vraag wanneer te planten en te oogsten. Deze informatie was van vitaal belang voor de agriculturele Incabeschaving.

Binnen de kosmologie van de Andes kon het klimaat gunstig voor hen zijn, als ze de Goden op een gepaste manier aanbaden. Gebeurde dat niet, dan werden ze gestraft met droogtes of overstromingen. Door dieren en mensen te offeren trachtten de Inca’s de Goden gunstig te stemmen. Astrologische observaties waren geavanceerd in de Inca-periode, we weten dat de Inca’s de eclipsen kon voorspellen, dat men de fasen van de maan kende, de posities van de sterren, en dat ze geloofden in hun eigen constellaties. [sterrenbeeld of gesternte]

De Koninklijke graftombe ligt precies onder de toren van de Zonnetempel. De Inca’s bewerkten de rots, die als basis voor de tempel diende, en maakten er een mausoleum van. Aan de rechter buitenkant, ziet men een rots met drie treden. Deze rots is harmonieus verenigd met de grote rots die de Zonnetempel steunt. De binnenste muren van de grot van de Koninklijke Tombe zijn bedekt met stenen die perfect in elkaar passen en in deze muren bevinden zich vier speciaal gevormde nissen, in de vorm van deuren. In het bovenste gedeelte van de muren bevinden zich cilindervormige stenen nagels, die gediend kunnen hebben om versiering van de tombe te ondersteunen, maar het kan ook zijn dat dienden om de dwarsbalken voor een dak te ondersteunen.

De Koninklijke graftombe

Sacred Rock

Sacred Rock, Heilige steen, een object dat je in de meeste Inca nederzettingen een centrale plaats had. De Heilige Steen is een rots van drie meter hoog en zeven meter breed uitgehouwen in de vorm van een kat. Voordat een dorp kon worden gebouwd werd een Heilige Steen in het midden van het dorp in aanbouw geplaatst. De Sacred Rock van Machu Picchu ligt aan de voet van Huayna Picchu (letterlijk vertaald: ‘kleine piek’). Je kunt vanaf Sacred Rock in één uur naar de top klimmen, voor een ander prachtig uitzicht over de hele vallei.

De Ñusta’s zijn de oorspronkelijke prinsessen van De Andes. Ñusta betekent: prinses, godin en/of priesteres. Dit is het gebouw naast de Zonnetempel dat uit twee niveaus bestaat, gebouwd met stenen die perfect in elkaar passen en die schitterend zijn afgemaakt. De kamer heeft een klein raam in zijn façade en een grotere die correspondeert met de Zonnetempel op de tweede verdieping. Het werd het Paleis van de Prinses genoemd, vanwege de veronderstelling dat het als een onderkomen van een Incaprinses of priesteres heeft gediend, die speciale compassie binnen de Inca-adel genoot.

Bingham dacht dat dit een erg belangrijk gebouw was, vanwege de ligging naast de Zonnetempel, zijn exclusieve ingang en zijn verfijnde afwerking. Enkele onderzoekers denken dat deze kamer een speciale plek was voor de maagden die zouden worden geofferd aan de Zon of het Water, of die een rol speelden in religieuze rituelen die hiermee te maken hadden. Dit idee is niet zo ongerijmd als het lijkt, als men bedenkt dat het gebouw vlakbij de Zonnetempel ligt, er een connectie tussen beide gebouwen was, door middel van het bovenste raam, en dat in de Zonnetempel een grote tafel of altaar stond, die voor deze offers gebruikt kon worden.

Paleis van de prinses Ñusta

De Tempel van de Condor in Machu Picchu is een adembenemend voorbeeld van de Inca bouwkunst. Deze tempel is gebouwd ter ere van Apu Kuntur (de Condor-god). De condor was, naast de slang en de poema, een van de heilige dieren van de Inca’s. De Inca’s hebben een grote rots uitgehouwen in de vorm van uitgespreide vleugels van een condor in vlucht. Op de vloer van de tempel is een rots uitgehouwen in de vorm van het hoofd van een condor, in drie dimensies inclusief nekveren! Historici speculeren dat het hoofd van de condor werd gebruikt als altaar. De tempel werd vroeger gebruikt als gevangenis.

Tempel van de Condor

Detail tempel van de Condor

Machu Picchu Watchman’s Hut

Watchman’s Hut kijkt uit over het agrarische deel van Machu Picchu. Vlak na de ingang zie je dit kleine gebouw op een heuvel staan. Je kunt hier goed zien hoe de terrassen zijn gecultiveerd. Maar het meest bijzondere is toch wel het overzicht over de gehele stad. Vlakbij de hut ligt een opmerkelijke steen. Volgens archeologen werd deze steen gebruikt als offeraltaar. Toen archeoloog en ontdekkingsreiziger Hiram Bingham hier kwam vond hij bij de steen een groep skeletten.

In Machu Picchu zijn veel mummies gevonden vooral van vrouwen. Machu Picchu is zonder twijfel het meest spectaculaire precolumbiaanse monument van Zuid Amerika.

Ook op de Huayna Picchu-berg bouwden de Inca’s een aantal complexen. Waaronder de Tempel van de Maan. Opmerkelijk genoeg wel aan de achterkant van de berg. Op de top zijn daarnaast enkele gebouwen en kleine terrassen te zien.

Tempel van de Maan

De Heilige vallei van de Inca’s is een vallei in de Peruaanse Andes nabij de Incahoofdstad Cuzco. De vallei wordt gevoed door vele rivieren, die afdalen door aangrenzende valleien en kloven en bevat talloze archeologische overblijfselen en dorpen. De vallei vormde een van de belangrijkste centra voor de landbouw en is nog altijd de beste plaats voor de verbouw van maïs in Peru.

De Heilige vallei

Vesting Sacsahuaman deze drie indrukwekkende stenen muren beschermde de stad Cusco

Tipon Terrassen (foto: N. Logan)

Tipon irrigatiesysteem

Net buiten Cusco ligt het Incacomplex Tipon. Een meesterwerk dat uit 12 terrassen bestaat en een door de Inca’s knap uitgedacht irrigatiesysteem. Dit systeem werkt nog steeds en is zelfs nu nog in gebruik. Perfect gevormde muren en watervallen worden afgewisseld met landbouwterrassen.

Terrassen van Moray. Moray ligt op een bergflank, ergens bijna halfweg tussen de voormalige Inca-hoofdstad Cuzco en de heilige vallei van de Inca’s. Men denkt dat de amfitheater-achtige terrassen van Moray door de Inca´s werden gebruikt als een laboratorium voor landbouwexperimenten. Elk terras of niveau zou namelijk een verschil in hoogte simuleren van 300 m, waardoor de Inca´s konden testen welke planten het best groeiden op welke hoogte.

Terrassen van Moray

Vrouw die alpacawol schoonmaakt

De Inca’s waren meester in het bewerken van metalen als zilver, koper en goud en staan bekend als om hun prachtige steenhouwen. Kolossale stenen werden gehouwen door steenhouwers die alleen maar een stenen hamer en nat zand voor het polijsten gebruikten. De stenen pasten zo precies dat er geen mortel nodig was. Kunstzinnig als de Inca’s waren weefden ze de prachtigste kledingstukken uit Alpacawol.

Doordat de Inca’s geen schrift kenden, is er weinig bekend over hun godsdienst. Wat men weet is voornamelijk gebaseerd op zestiende-eeuwse teksten van Spaanse priesters en regeringsvertegenwoordigers. De officiële voertaal van de Inca’s was het Quechua, waarvan meer dan 600 dialectvormen bestonden. In sommige delen van Peru spreekt men nog steeds Quechua. Een schrift kenden ze niet. Er zijn dus geen door Inca’s geschreven verslagen over hun eigen cultuur. Alles werd mondeling over- geleverd.

Quipu

Om de boekhouding bij te houden gebruikten de Inca’s de quipu’s. Een quipu was een horizontaal stuk touw waaraan verschillende verticale strengen van verschillende kleuren hingen die op regelmatige afstanden waren geknoopt. Er zijn veel quipu’s gevonden en het is bekend dat de Inca’s een decimaal telsysteem gebruikten, maar welke informatie de quipu’s precies bevatten is niet bekend.

Machu Picchu is gebouwd tussen 1450 en 1480 door de Incaheerser Pachacútec, die zijn rijk tot het belangrijkste prekoloniale imperium van Zuid-Amerika maakte. Hij gaf de aanzet tot het in de godenstand verheffen van de Incaheersers, die Zonen van de Zon werden. Pachacútec was een groot architect en urbanist, die na de grootscheepse reconstructie van de hoofdstad Cuzco begon met de aanleg van zijn buitenverblijf: Machu Picchu. Het koninklijk landgoed werd bestuurd door een leger bedienden, dat na de dood van de monarch zorg moest dragen voor zijn mummie.

Pachacútec 1438-1472

Hiram Bingham voor zijn tent
in Machu Picchu in 1912

Hiram Bingham werd op 19 november 1875 geboren op Honolulu, Hawaï. Als professor aan de Yale Universiteit reist hij in 1911 naar Zuid-Amerika. Dit om de gangen van Simón Bolívar na te gaan, een Zuid-Amerikaanse vrijheidsstrijder die aan de basis stond van de onafhankelijk van landen als Panama, Colombia, Ecuador, Peru en Bolivia. Dat laatste land is naar Simón Bolívar vernoemd. de verhalen over de Inca’s in Peru wekken de interesse van professor Bingham. Na enige tijd besluit hij op zoek te gaan naar Vilcabamba, de Inca-stad die zich het langst verzette tegen Spaanse overheersing.

Op zoek naar de nog nooit gevonden stad Vilcabamba stuit Bingham eigenlijk bij toeval op de ruïnes van Machu Picchu. Als Bingham Machu Picchu ziet denkt hij dat hij Vilcabamba gevonden heeft, maar dat blijkt niet zo te zijn. Overigens ontdekt hij later Vilcabamba ook. Bingham reist in 1912 en 1915 met steun van Yale en de National Geographic Society weer naar Machu Picchu Onder meer om opgravingen te doen. Er worden ongeveer 40.000 oude Inca-voorwerpen opgegraven en naar Yale gestuurd. Deze voorwerpen probeert de Peruviaanse overheid al sinds lange tijd terug te krijgen van Yale. Overeenstemming hierover is nog altijd niet bereikt. In 1925 wordt Bingham namens de republikeinen gouverneur voor de Amerikaanse staat Connecticut. Na een dag legt hij, op 8 januari 1925, zijn functie echter al weer neer en wordt hij opnieuw senator. In 1948 publiceert Bingham een boek over zijn ontdekking: Lost City of the Incas. Het wordt een bestseller. De ontdekker van Machu Picchu overlijdt op 6 juni 1956 in Washington D. en is begraven in Arlington National Cemetery (USA).

Bronnen:
Eigen bibliotheek
Hans Bauman Goud en Goden van de Inca’s
Leonard Cottrel Verdwenen steden
C.W.Ceram Goden, Graven en Geleerden
Elizabeth Baquedano Azteken
James Putnam Mummies
Andere bronnen
Historiek net
Incaclubs
Info Peru
Inca Trail Info
Reisgids Midden & Zuid-Amerika Travel Trend

Panorama van Machu Picchu in Peru

Expeditie Hiram Bingham naar Machu Picchu
[foto Historianet]

Machu Picchu in vroegere jaren

Kaart van Machu Picchu

Terrassen in de Heilige Vallei nabij Cusco

Ruïnen in Tipon

Ruïnen in Ollantaytambo

Pachacutec Inca-heerser – standbeeld in Cusco

Atahualpa – de laatste Inca-heerser

Tumi- ceremonieel offermes van de Inca’s

Inca prinses Gran nusta Mama Occolo

ca 1800 – Cuzco, Peru

Inca kunst – Gouden lama

Inca – Steenhouwwerk

Indianenstam Peru

Alpaca’s

Twee vrouwen van het Nusta-volk

Machu Picchu – Huis van een Hoge Priester

Inca Huis in Machu Picchu

Centrale toren in Machu Picchu

Inca brug

Inca trail

Stadspoort

Foto: Mike Weston

Terrassen Machu Picchu

De trein naar Machu Picchu

Urubamba rivier vanaf Machu Picchu.jpg

Watchmans hut Machu Picchu