Nostalgie

Lena Horne

Lena Calhoun Horne werd op 30 juni 1917 geboren in Brooklyn, New York. Zij was de dochter van Edwin (Teddy) Horne en Edna Scrotton. Ze hadden het niet slecht omdat haar vader, naast zijn baan bij Buitenlandse Zaken, ook een goede gokker was. Haar ouders scheidden toen ze drie jaar oud was en ze ging toen wonen bij haar grootouders van vaders kant. Als klein kind al kwam ze in aanraking met het gevecht van zwarte mensen voor burgerrechten, omdat haar oma actief lid was van de National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) (het nationale genootschap voor de vooruitgang van gekleurde mensen) en lid was van verenigingen die vochten voor vrouwenrechten. Haar oma nam Lena vaak mee naar bijeenkomsten.

Haar moeder Edna was zangeres en danseres bij verschillende gezelschappen. Toen Lena zes jaar was nam haar moeder haar vaak mee op tournee. Voor de carrière van haar moeder moesten ze vaak verhuizen en vaak ook verbleef Lena bij familie en vrienden van haar moeder, zoals twee vrouwen uit Macon (Georgia) die haar leerden koken op de manier zoals ze dat in het zuiden van de Verenigde Staten deden en die haar ook Bijbellessen gaven. Als jong meisje zag ze haar vader weer toen ze verbleef bij een oom in Fort Valley. Eindelijk toen ze twaalf jaar oud was settelden zij en haar moeder zich in New York.

Toen ze zestien was begon Lena haar carrière als achtergronddanseresje in de beroemde Cotton Club in New York, waar wel zwarte mensen mochten optreden, maar niet toegelaten werden als publiek. Daar kwam ze ook in aanraking met de steeds groter wordende gemeenschap van jazzmuzikanten, zoals Billie Holiday, Cab Calloway, Duke Ellington en Harold Arlen. Ze ontdekte toen ook haar eigen vocale talent en dat ze niet onderdeed voor professionele artiesten. Het duurde dan ook niet lang of ze maakte haar eerste plaat met Noble Sissle’s band in 1936. Lena schreef historie toen ze rondtoerde met Charlie Barnet’s band. Ze was daarmee de eerste Afro-Amerikaan die optrad met een band die geheel uit blanken bestond.

Lena werd door haar vader voorgesteld aan Louis Jordan Jones, een politiek geschoolde arbeider en zoon van een predikant. In januari 1937 trok Lena zich terug uit de showbizz om op 13 januari 1937 met hem te trouwen. Hun dochter Gail werd op 21 december 1937 geboren (later werd ze bekend als de schrijfster Gail Lumet Buckley, een bestseller auteur). Louis had zijn baantje als klerk te danken aan politieke connecties, maar hij verdiende er maar weinig mee

Door haar optreden met een verder geheel uit blanke mensen bestaand orkest en door als zwarte vrouw op te treden op Broadway veranderde zij het gezicht van de muziekindustrie.

Op 7 februari 1940 werd hun zoon Edwin Jones geboren, maar in de loop van 1940 gingen Lena en Louis Jones uit elkaar en op 15 juni 1944 zijn ze officieel gescheiden.

Begin jaren veertig had ze ook nog een tijd lang een verhouding met de bokser Joe Louis.

In 1942, twee jaar nadat ze met de band van Barnet getoerd had, schreef ze weer historie. Ze werd de eerste zwarte artiest die een langlopend filmcontract kreeg bij een belangrijke filmstudio. Ze werd ontdekt door een talentenscout van MGM toen ze optrad in de Cotton Club. Metro Goldwyn Mayer gaf de getalenteerde zangeres een contract voor verschillende muzikale projecten, zoals “Panama Hattie” (1942) waar ze een rol speelde als nachtclubzangeres (haar naam werd echter niet op de filmposter vermeld). Hoewel ze maar kort in de film te zien was vond men haar toch het beste deel van de hele film. Onder de indruk van haar verschijning op het witte doek gaf MGM haar een grotere rol in de muziekfilm “Thousands Cheer” (duizenden toejuichingen, 1943).  Hierin zong ze een van haar befaamde nummers “Honeysuckle Rose” (Klimroos).

Hoewel ze verbonden was aan een zeer gewaardeerde en een van de machtigste filmstudio’s en het haar niet ontbrak aan schoonheid, stijl en talent, bleef haar huidskleur in die tijd een onderwerp van discussie voor bioscoopbezoekers in heel Amerika. Hierdoor bleven haar filmrollen vaak maar klein of werd haar rol apart opgenomen op een manier dat het gemakkelijk was om haar deel uit de film te knippen voor de versies die in het zuiden van de Verenigde Staten vertoond werden. Daar werd het niet geaccepteerd door de bioscoopgangers als een zwarte iets anders speelde dan een ondergeschikte, zoals een bediende. Om uit de film geknipt te worden was het minste van twee kwaden voor Lena, die in haar contract met MGM had laten vastleggen dat ze nooit een rol als zwarte ondergeschikte zou moeten spelen. Ze verdiende er tenminste een goede boterham mee.

De filmstudio sloeg echter meer munt uit haar huidskleur dan dat ze haar werkelijke talent onderkende. Het legendarische make-up bedrijf Max Factor vond bovendien voor MGM een crème uit die haar donkere gelaatstrekken zelfs benadrukten. Ze noemden het “Little Egyptian” (kleine Egyptische).

MGM leende haar ook uit aan een andere studio, 20th Century Fox, voor de muzikale film met alleen maar zwarte mensen, ” Stormy Weather” (stormachtig weer, 1943). Lena zong de titelsong, een nummer dat daarna voor altijd op haar repertoire stond. Het was tevens haar eerste rol waarin ze echt acteerde. In de voorgaande films waarin ze optrad zong ze één of hooguit een paar nummers. “Stormy Weather” en “Cabin in the Sky”  (Cabine in de lucht, ook 1943), een muzikale film met eveneens alleen zwarte mensen, waren de eerste films waarin ze echt acteerde. Daarin zong ze het nummer “Ain’t it the Truth” (is het niet waar). Tegen midden jaren veertig was Lena Horne de best betaalde zwarte artiest in Amerika. Haar vertolkingen Cole Porter’s “Just One of Those Things” (gewoon één van die dingen, 1942), “As Long as I Live” (zo lang ik leef, 1944) en “Deed I Do” (ja dat doe ik, 1948) werden direct klassiekers. Duizenden zwarte soldaten in de Tweede Wereldoorlog hadden haar als pin-up boven hun bed hangen. In 1950 had ze nog een laatste rol in “Duchess of Idaho” (edelvrouw van Idaho), waarin ze het nummer “Baby Come Out of the Clouds” (schat kom uit de wolken) zong, voordat ze het slachtoffer werd van een van Amerika’s grootste politieke en culturele drama’s.

Lena verliet in 1946 haar platenmaatschappij RCA en tekende bij een kleine maatschappij ‘Black & White’. Toen in november van dat jaar de film “Till the Clouds Roll By” (totdat de wolken voorbijdrijven) uitkwam, met haar nummer Can’t Help Lovin’ that Man, nam MGM de gelegenheid te baat om haar eigen platenmaatschappij te starten en ze brachten een LP met filmliedjes uit met Judy Garland, June Allyson, Tony Martin en Lena Horne. In het voorjaar van 1947 haalde het nummer “Till the Clouds Roll By” de derde plaats in de hitparade.

In de lente van 1947 reisde Lena, omdat ze vrij was van alle werkzaamheden in de studio’s, naar Londen om daar op te gaan treden in het London Casino. In oktober 1947 keerde ze weer terug naar Europa voor een langduriger tijd om op te treden in Engeland, Frankrijk en België. Maar deze trip had ook een ander doel. Ze had een serieuze verhouding gekregen met Lennie Hayton, arrangeur en dirigent van MGM. Maar omdat Lennie Hayton een witte man was mochten ze niet trouwen in Californië, omdat daar gemengde huwelijken verboden waren.

Hollywood en de politiek kwamen met elkaar in aanvaring toen begin 1950 de verhoren van Joseph McCarthy in het congres resulteerden in het op een zwarte lijst plaatsen van verschillende artiesten, inclusief grootheden als Charlie Chaplin, Orson Welles en Lena Horne. Lena die al politiek actief was sinds ze een jong meisje was toen ze met haar oma naar de NAACP (National Association for the Advancement of Colored People) bijeenkomsten ging, werd nu als volwassene ineens ook op de zwarte lijst geplaatst voor haar deelname aan wat toen gezien werden als “communistische acties”. Daardoor kwam haar filmcarrière tot stilstand. Ze ging niet bij de pakken neerzitten en focuste zich weer op haar werk in nachtclubs en cabarets. Pas in de tweede helft van de jaren vijftig zag ze kans om haar naam van deze lijst te laten schrappen en keerde ze weer terug naar Hollywood, waar ze als zichzelf optrad in een komische muzikale film, “Meet Me In Las Vegas” (we zien elkaar in Las Vegas, 1956).

Na het McCarthy tijdperk werd haar politieke betrokkenheid juist groter, vooral voor wat betreft de burgerrechten. Ze bleef lid van de NAACP. Op 28 augustus 1963 deed ze met 250.000 anderen mee aan de mars naar Washington voor werk en vrijheid. De historische dag toen dominee Martin Luther King Jr. zijn “I Have a Dream” (ik heb een droom) toespraak hield. Lena Horne sprak ook op een bijeenkomst datzelfde jaar, samen met een andere leider uit de burgerrechtenbeweging Medgar Evers, een paar dagen voordat hij vermoord werd.

Lena Horne had altijd al iets met muziek en juist met haar muziek maakte ze diepe indruk. Haar album uit 1957 “Lena Horne at the Waldorf” werd een bestseller.

Een van de prestaties waar Lena erg trots op was had niets met de entertainment industrie te maken. In 1980 kreeg ze een eredoctoraat van de Howard Universiteit.

In 1984 keerde ze met groot succes weer terug op Broadway met haar show “Lena Horne: The Lady and Her Music” (Lena Horne: de vrouw en haar muziek). En opnieuw zag de in Brooklyn geboren ster haar naam in helder licht op Broadway. Ze was de one-woman ster van haar autobiografische productie met beroemde liedjes als “Stormy Weather” en “The Lady Is a Tramp” (de vrouw is een slet). De show won een ‘Drama Desk Award’, een ‘Tony Award’ en twee Grammy Awards (voor de soundtrack). Bovendien kreeg ze lovende kritieken van de New Yorkse critici.

Begin jaren negentig kreeg ze hartproblemen en kreeg ze een pacemaker ingeplant.

Tweeënvijftig jaar na de ondertekening van haar contract bij MGM sprak Lena zich uit over de vooroordelen die zij had ondervonden van de studio. Dat deed ze in 1994 als medepresentator van de televisiespecial “That’s Entertainment III”.

Ook in 1994 werkte ze weer samen met Sinatra in “Sinatra Duets” (CBS) en filmde ze haar eigen special “An Evening with Lena Horne” (een avond met Lena Horne).

Ze trad nog maar sporadisch op, maar in 2004 verscheen ze in de viering van de gouden jaren van MGM “The Masters Behind the Musicals” (de meester achter de muzikale films).

De laatste jaren van haar leven trad ze helemaal niet meer op en op 9 mei 2010 overleed ze aan een hartaanval op tweenegentigjarige leeftijd.

Een van de grootste Amerikaanse artiesten uit haar tijd kreeg meer dan een redelijk deel het “Stormachtige weer” waar ze over zong. De zangeres beschikte over een prachtige stem. Ze slechtte barrières, niet alleen met haar vertolking van liedjes als  “Honeysuckle Rose” and “Black Coffee” (zwarte koffie), maar ook door openhartig te spreken over de vooroordelen die ze ervoer in haar begintijd bij MGM en de moeilijkheden in de showbizz.

Lena werd een legende. Ze zong haar zielenpijn eruit, speelde zich als acteur door de onverdraagzaamheid en ze vocht lang en hard om het verschil in kleur van mensen weg te nemen.

In 1982 kreeg ze een speciale Tony Award voor “Lena Horne: The Lady and Her Music.” In 1984 kreeg ze een prijs van het Kennedy Center. En 1991 werd ze geïntroduceerd in de Big Band and Jazz Hall of Fame.

Ze heeft ook twee sterren op de Hollywood Walk of Fame, één voor haar platen en één voor haar films.

Kijk en luister naar Lena Horne

(TIP: mocht uw internetverbinding niet snel genoeg zijn, klik dan links onder op II)

(er ontstaat dan een driehoekje met de punt naar rechts)

(laat u het filmpje downloaden en klik dan op het driehoekje)

(klik op de vier pijltjes rechts onderaan voor volledig scherm) 

Honeysuckle Rose (1943)

Stormy Weather (1943)

Ain’t it the Truth (1943)

As Long as I Live (1944)

Can’t Help Lovin’ that man (1946)

Deed I Do (1948)

The Lady Is a Tramp (1948)

Baby Come Out of the Clouds (1950)

Love Me or Leave Me (1955)

Jamaica (1957)

Geraadpleegde bronnen o.a.:

All Music Guide

IMDb

NNDB

Notable Biographies

Wikipedia

Yahoo Movies

Terug naar Nostalgie