Vroeger smeerden mensen zich in met olie, omdat ze daar zo’n lekker ‘gezond’ bruin kleurtje van kregen in de zon. Heeft u dat ook nog gedaan? Hoe slecht dat was, blijkt nu zo langzamerhand. Eén op de vijf mensen heeft huidkanker en dat getal wordt nog slechter, want we gaan al richting één op de vier mensen.

Ouderen hebben vaker huidkanker dan jongeren
Tegenwoordig weten we gelukkig hoe we ons kunnen beschermen tegen de schadelijke uv-straling van de zon die huidkanker veroorzaakt. In veel gevallen is huidkanker op die manier te voorkomen. De huidcellen van mensen die te vaak en te lang aan uv-straling blootgesteld zijn beschadigen. Door deze beschadiging kan op den duur huidkanker ontstaan. De straling bouwt zich als het ware op in de loop der jaren, want er komt iedere keer weer een beetje bij. Oudere mensen hebben relatief meer zonnestralen op de huid gehad, dus bij hen komt huidkanker het meest voor.

Ozonlaag
De ozonlaag neemt een groot deel van de ultraviolete straling (uv) van de zon op en beschermt ons dus tegen deze schadelijke straling. Maar er zit een gat in de ozonlaag ontdekte een Franse natuurkundige in 1913. In de jaren 70 en 80 werd het wetenschappers duidelijk dat het gat een probleem vormde. Midden jaren 80 werd het gat in de ozonlaag goed zichtbaar en steeds groter.

Het probleem werd gelukkig erkend en de ozonlaag kan herstellen. Zonder ozonlaag is er geen leven op aarde mogelijk. Dus kwam er een internationaal verdrag, waarin landen afspraken om het gebruik van halonen en cfk’s sterk te verminderen. Deze stoffen waren een grote oorzaak van het gat.

Eind jaren 90 stabiliseerde de groei van het gat en sinds 2000 is er wat herstel te zien, omdat we maatregelen hebben genomen. U weet het waarschijnlijk nog wel: cfk’s werden verboden. Die werden als koelmiddel gebruikt in bijvoorbeeld koelkasten en vriezers en als drijfgas in spuitbussen. Hfk kwamen ervoor in de plaats. Hoewel hfk’s de ozonlaag niet aantasten, moet het gebruik ervan nu ook verminderen, omdat ze wel erg bijdragen aan het ‘broeikaseffect’.

Bescherming
Het gat in de ozonlaag bestaat nog steeds. We moeten onszelf dus beschermen tegen de uv-straling. Hoe kunt u zich beschermen? Het Nationaal Huidfonds heeft een mooi ezelsbruggetje: weren, kleren en smeren.

• Weren. Zorg ervoor dat u bij zonkracht 3 of hoger de schaduw opzoekt. Veel weerapp’s geven aan wat de zonkracht is.
• Kleren. Draag bedekkende kleding. Een shirt met lange mouwen, een hoed en niet te vergeten een zonnebril beschermen uw huid en ogen. Kies voor katoenen kleding in plaats van syntetische en uv-werdende kleding is uiteraard nog beter.
• Smeren. Smeer uw huid in met zonnebrandcrème, minimaal met factor 30 en met een uv-A filter. Herhaal dit elke twee uur of eerder bij veel zweten of na zwemmen en/of afdrogen.

Huidkanker ontdekken
Huidkanker kan goed behandeld worden, maar wel geldt hoe eerder een tumor ontdekt wordt, hoe beter het te behandelen is. Jaarlijks overlijden er zo’n 1.000 mensen aan huidkanker. De gevolgen van huidkanker worden wel eens onderschat, maar ongevaarlijk is het dus zeker niet.
Om een huidtumor te ontdekken moet u uw huid en met name moedervlekken in de gaten houden. U kunt een ‘foute’ moedervlek herkennen aan een aantal dingen:

• de moedervlek is niet rond, maar asymmetrisch
• de rand van de moedervlek is grillig
• de moedervlek heeft meerdere kleurtinten
• de diameter van de moedervlek is groter dan een halve centimeter
• de moedervlek verandert van vorm of kleur, jeukt of bloedt.

U kunt de test op de website van het Huidfonds doen, om een plekje te controleren. Heeft u een moedervlek waarvan u denkt dat deze misschien een ‘foute’ moedervlek kan zijn? Ga ook bij twijfel naar uw huisarts en laat het plekje daar zien.