Nostalgie

Rita Hayworth

(klik op de plaatjes om ze te vergroten)

Rita Hayworth werd als Margarita Carmen Cansino op 17 oktober 1918 geboren in New York (Brooklyn). Ze was de dochter van een Spaanse flamenco danser Eduardo Cansino en Volga Haworth, een showgirl uit de Ziegfeld Follies.

Ze trad al op zeer jonge leeftijd met haar ouders op in nachtclubs in Californië en in de Foreign Club in Tijuana (Mexico). Volgens sommigen is de Margarita cocktail naar haar genoemd. Toen ze zes jaar was stond Margarita al op het toneel als lid van The Dansing Cansinos, een beroemde Roma Gitano familie van Spaanse dansers die in het variété circuit werkten. Toen ze acht was werd haar familie geportretteerd in een film “La Fiesta” (1926). Hoewel ze toen nog niet op de titelrol voorkwam was het toch haar eerste optreden in een film. Toen ze twaalf was trad ze professioneel op in nachtclubs als danspartner van haar vader. Ze zag er toen voor haar leeftijd erg volwassen uit.

Drie jaar later zag Winfield R. Sheehan, het hoofd van de filmmaatschappij Fox, haar optreden. Hij was zo onder de indruk van haar dat hij haar een zevenjarig contract aanbood. Ze verkortte haar naam naar Rita Cansino en haar debuutfilm op zestienjarige leeftijd was “Dante’s Inferno” (1935), waar ze, hoe kan het ook anders, in optrad als danseres. Ze maakte een aantal films voor Fox, maar toen Fox fuseerde met filmmaatschappij 20th Century tot 20th Century Fox werd haar contract door de studiobaas Darryl Zanuck verbroken, naar verluidt omdat ze niet inging op zijn avances.

Pas in 1939 kreeg ze een belangrijke rol in “Only Angels Have Wings”, geregisseerd door Howard Hanks en in de hoofdrol Cary Grant. Haar gevoelige vertolking van een gedesillusioneerde vrouw trok de aandacht van andere filmstudio’s. Tussen haar werk bij Colombia door werd ze uitgeleend aan Metro Goldwyn Mayer voor “Susan and God” (1940), geregisseerd door George Cukor, met Joan Crawford in de hoofdrol en aan Warner Brothers voor “The Strawberry Blonde” (1941) onder regie van Raoul Walsh en met James Cagney in de hoofdrol.

Haar imago als “liefdesgodin” ontstond toen het tijdschrift Life een foto van Bob Landry van haar publiceerde. Daarbij zat ze geknield op haar bed, gekleed in een zijden nachtjapon. Het was een sensatie en er werden meer dan vijf miljoen exemplaren van het tijdschrift verkocht. Het was ook een van de meestgevraagde pin-ups voor de soldaten in de Tweede Wereldoorlog.

Op 24 mei 1943 scheidde ze van haar eerste man Edward Judson en op 7 september 1943 trouwde ze met Orson Welles. Op 17 december 1944 werd hun dochter Rebecca geboren (ze is op 17 oktober 2004 overleden).

In 1942 nam Harry Cohn van Columbia een van de vreemdste beslissingen uit de geschiedenis van de film. Hij bepaalde dat Rita nog maar één film per jaar zou gaan maken. Zijn redenering daarachter was dat, als een film met Rita Hayworth een zeldzaamheid werd, het publiek in grotere aantallen een film met haar wilde bekijken. Het bespaarde Columbia bovendien geld omdat ze minder films moesten maken. Als gevolg daarvan zijn er maar een aantal films van Rita uit die tijd. Daar kwam nog bij dat in die tijd de cameramannen en de make-up mensen nog niet goed uit de voeten konden met kleurenfilms. Niemand leed daar meer onder dan Rita. In de zwart-wit films uit die tijd is ze een ravissante schoonheid, maar in kleurenfilms, zoals “My Gal Sal” (1942) en “Cover Girl” (1944), is haar make-up zeer nadelig voor haar.

Haar twee meest succesvolle films uit die tijd waren de musical “Cover Girl”, met als tegenspeler Gene Kelly en de seksueel suggestieve film “Gilda” (1946), met als tegenspeler Glen Ford. In “Covergirl” wordt eigenlijk het verhaal verteld van haar eigen leven. Een gewone danseres verandert voor de ogen van het publiek, door middel van kleding en make-up, in een oogverblindend gezicht op de omslag van een tijdschrift. Ze wordt een beroemd model en een succesvolle muzikale komedie ster die, naar het lijkt, afdaalt uit de hemel als ze naar beneden danst van een enorme helling gekleed in golvende zijde. In “Gilda” wordt ze gebruikt en misbruikt door meer dan een man en haar schijnbare passiviteit zorgt ervoor dat ze wordt bestraft en vernederd. Het mondt uit in een beroemde striptease “Put the Blame on Mame, Boys”. Haar imago als destructieve maar buigzame vrouw scheen na deze rol aan haar te blijven kleven. Er wordt gezegd dat ze eens aan een vriend vertelde: “Iedere man die ik gekend heb was verliefd geworden op Gilda en werd naast mij wakker.”

In 1946 werd ze geregisseerd door haar man in “The Lady From Shanghai”. In die tijd was Orson Welles zijn eigen ergste vijand en niet in staat om te gaan met mensen die zijn carrière konden vernietigen. Hij bracht Harry Cohn van Columbia tot razernij (het huwelijk met Rita ging ook al niet meer goed en dat kan Welles beïnvloed hebben). Ten eerste schreef Welles een onbegrijpelijk filmscenario. Vervolgens castte hij Rita als een moorddadige vrouwelijke schurk. Nog niet tevreden eiste hij dat Rita’s haar kort geknipt werd en geblondeerd. Tenslotte instrueerde hij Rita om niet te acteren met haar gebruikelijke levendigheid, maar als een levenloos reptiel. De film werd een commerciële flop en Cohn was woedend. Niet lang daarna gingen ze uit elkaar en op 1 december 1948, scheidden Rita en Orson officieel van elkaar.

In 1948 ging Rita op vakantie naar het zuiden van Frankrijk waar ze werd voorgesteld aan Prince Aly Khan, internationale playboy, enorm rijk, kenner van paarden en vrouwen, meertalig en zoon van Aga Khan IV, de leider van de Ismaili sekte van de Shia Islam.

In 1948 gaf de pers minder medewerking aan de grote filmstudio’s om sappige verhalen die botsten met het imago van een ster buiten de publiciteit te houden. Haar affaire met de toen nog getrouwde Khan werd breed uitgemeten.

Aanvankelijk hadden ze afspraakjes in het Pontchartrain Hotel in New Orleans. Later gingen ze naar Europa. Ze raakte van hem in verwachting. Op 27 mei 1949 trouwde Rita met Aly Khan en op 28 december 1949 werd hun dochter Yasmin geboren. Het was Rita Hayworth en niet Grace Kelly zoals velen denken die de eerste filmster was die tot een Koninklijke familie toetrad. Tijdens haar huwelijk met Khan maakte zij geen films meer. Hoewel ze niet van paarden hield en zeker niet van paardenraces hielden haar man en zijn familie zich daar wel me bezig. Ze kreeg een paard, Double Rose, dat verschillende races in Frankrijk won, en in 1949 zelfs tweede werd in de Prix de l’Arc de Triomphe.

In 1951 liet Rita Aly Khan in de steek (de officiële echtscheiding was op 26 januari 1953) en keerde ze terug bij Columbia. Ze ging weer aan het werk, maar ze had niet langer de levendigheid in haar gezicht die haar opgewekter deed lijken dan andere sterren. Haar gezicht was nog prachtig en de cameramannen en make-up mensen waren nu vaardiger met kleurenfilms, maar haar gezicht miste de gloed van de jeugd. Aan de andere kant werd geen actrice zo mooi oud als Rita en zichtbaar ouder gaf dat een krachtiger uitstraling in films als “Fire Down Below” (1957) en “They Came To Cordura” (1959), waarin ze vrouwen met een verleden speelde, vrouwen die volop geleefd hadden.

Na haar huwelijk met Aly Khan was de houding van de Amerikaanse pers tegenover haar veranderd. Voorheen waren ze aardig voor haar, maar nu waren de columnisten uit op haar privéleven en stonden ze al snel klaar met kritiek. Eens beschuldigde men haar ervan dat ze een slechte moeder was. Deze voortdurende aandacht voor haar privéleven leidde de aandacht af van haar werk. Men zag niet dat Rita een goede karakteractrice geworden was.

In de jaren vijftig maakte ze nog een aantal goede films. Haar rol in “Pal Joey” (1957) wordt door velen bewonderd, mede door de goede belichting van regisseur Harold Lipstein waardoor ze er op haar voordeligst uitzag. Ook Sinatra schitterde in deze film en in de twee muzikale nummers toonde Rita aan dat ze nog steeds een van de meest charismatische vrouwen was.

Yasmin

Rita bleef doorwerken tot begin zeventiger jaren toen ze Alzheimer kreeg. Volgens Claudia Cardinale was ze al niet goed in 1964 toen zij samen speelden in “Circus World”. Haar laatste film was “The Wrath of God” (1972). Eerst was het niet duidelijk waaraan Rita leed en de pers schreef dat ze stevig dronk. Pas toen haar conditie achteruitging werd duidelijk wat het probleem was. De laatste jaren voor haar dood hielp en verzorgde haar dochter Yasmin haar. Door haar dood op 14 mei 1987 werd het publiek zich meer bewust van wat de gevolgen van de ziekte Alzheimer waren. Yasmin is nu de leider van “Alzheimer Disease International.

Rita Hayworth werd 68 jaar oud en ligt begraven op het Holy Cross Cemetry in Culver City (Californië).

Kijk en luister naar Rita Hayworth

I’m Old Fashioned

Please Don’t Kiss Me

Cover Girl

Gilda

Geraadpleegde bronnen o.a.:

All Movie Guide

Celebrity Wonder

Classic Movies

Geocities

Glamournet

IMDb

Ritahayworth.net

Time

Wikipedia

Terug naar Nostalgie