Nostalgie

Mahalia Jackson

(klik op de afbeeldingen om ze te vergroten)

Mahalia Jackson werd als Mahala Jackson op 26 oktober 1911 geboren in de armste wijk (Carrollton) van New Orleans (Louisiana). Zij was het derde kind van John A. Jackson en Charity Clark. Haar vader had, zoals zoveel zwarte mannen in het zuiden waar strikte rassenscheiding heerste, verschillende baantjes. Hij was havenarbeider, kapper en predikant in een kleine Baptistische kerk. Haar moeder, een toegewijd lid van deze kerk, was dienstmeid en wasvrouw en ze zorgde voor de zes kinderen en het huis. De familie was erg arm en woonde in een hut die gelegen was tussen de spoorbaan en de dijk van de Mississippi rivier. Het huis had een waterpomp waarvan het water zo smerig was dat het gefilterd moest worden met maïsmeel. De kachel werd gestookt met wrakhout en planken van oude schepen die aan kwamen drijven.

Al op haar vierde jaar zong Mahala (die door iedereen toen Halie genoemd werd) al in het kinderkoor van de Plymouth Rock Baptist Church in New Orleans. Een paar jaar later was ze een prominent lid van Mt. Moriah Baptist’s junior koor.

Toen Mahala vijf jaar oud was overleed haar moeder en werd de zorg voor de kinderen toevertrouwd aan een tante die bij hun inwoonde.

 Hoewel ze in de bakermat van de jazz, New Orleans, woonde werd haar muzikale smaak meer beïnvloed door de muziek die in de nabijgelegen kerk gespeeld werd, het type gospelmuziek met drums en piano. Verder hield ze in die tijd ook erg van de blues.

Na acht jaar op school gezeten te hebben verliet ze deze om haar familie te helpen om geld te verdienen.

Toen ze midden in haar tienertijd was had haar stem zich al volledig gevormd. Ze had een contralto stem (lage alt stem). Ze gebruikte een combinatie van volle keelklanken en stuwend ritme, zoals dat in de kerk gebruikelijk was, en de toonbuigingen van de blues.

In 1927 verhuisde ze, 16 jaar oud, naar Chicago, waar ze bij een tante ging wonen. Ze werkte als dienstmeid en wasvrouw. Tijdens de eerste kerkdienst die ze op zondag bijwoonde had ze een geïmproviseerde vertolking gegeven van haar favoriete lied “Hand Me Down My Favorite Trumpet, Gabriel”. Ze werd gelijk opgenomen in het Greater Salem Baptist Church Choir, het kerkkoor van die kerk.

Ze trad ook toe tot de groep de Johnson Brothers, bestaande uit drie zonen van de dominee van de kerk. Hoewel ook andere kleine groepen eerder gospel platen opnamen waren de Johnson Brothers wellicht de eerste goed georganiseerde gospel groep. Ze waren de eerste groep die professioneel optrad in de kerken van Chicago en omgeving. Ze produceerden zelfs een serie muzikale drama’s waarin Mahala een leidende rol speelde. In 1931 namen de Johnson Brothers de plaat “You Better Run, Run, Run” op en in die tijd voegde Mahala ook een “i” aan haar voornaam toe en werd haar voornaam Mahalia in plaats van Mahala.

Haar ietwat provocatieve manier van optreden, beïnvloed door de manier waarop ze dat in het zuiden van de Verenigde Staten deden door de timing aan te geven met haar lichaam, met schokken en met stappen die het ritme fysiek benadrukten schokte ze veel van de noordelijke meer conservatieve dominees. Maar geen van hen kon ontkennen dat ze een groot talent was.

Nadat de Johnson Brothers midden jaren dertig elk hun eigen weg insloegen begon Mahalia aan een solocarrière, begeleid door de pianiste Evelyn Gay (zelf zou ze later een eigen gospel groep hebben ‘The Gay Sisters). Door de week volgde Mahalia een opleiding voor schoonheidsspecialiste en al snel opende ze haar eigen schoonheidssalon.

In 1936 trouwde ze met de tien jaar oudere Isaac (Ike) Lanes Grey Hockenhull die was afgestudeerd aan de Fisk Universiteit van Nashville (Tennessee) en de universiteit van Tuskegee (plaats in Alabama). Haar hele leven weigerde ze om wereldlijke liederen te zingen, hoewel ze daar regelmatig flink wat geld voor aangeboden kreeg. In 1941 ging ze van Ike af omdat hij voortdurend druk op haar uitoefende om wereldse muziek te zingen en daar grof geld mee te verdienen voor zijn gokverslaving bij de paardenrennen die veel geld opslokte. De officiële scheiding vond in 1964 plaats. Op 2 juli 1964 trouwde ze met musicus Sigmund Galloway.

Haar reputatie groeide in het midden westen van Amerika en in 1937 maakte ze haar eerste plaat voor Decca Records. Ze was de eerste gospel artiest voor dat platenlabel. Vreemd genoeg was geen van de nummers op deze plaat geschreven door Thomas A. Dorsey, de legendarische componist voor wie ze in die tijd ging werken als liedjesdemonstrator (hij schreef overigens het lied “Peace in the Valley” met haar in gedachte). Haar single bij Decca, “God’s Gonna Separate the Wheat from the Tares” werd maar matig verkocht, maar met haar carrière ging het bergopwaarts. Ze begon op te treden in kerken door heel Amerika en werd daardoor in heel het land bekend, niet alleen door haar formidabele stem maar ook door haar flirterige aanwezigheid op het toneel en haar religieuze uitstraling.

Het duurde tot 1946 voor ze weer een plaat opnam, dit keer bij Apollo Records. Hoewel ze vaak een wat moeilijke relatie met het platenlabel had was het werk dat ze afleverde, gedurende de acht jaar dat ze bij deze platenmaatschappij zat, vaak schitterend. Haar eerste platen bij Apollo, “I Want to Rest” en “He Knows My Heart”, scoorden echter zo slecht dat Apollo zelfs overwoog om haar te laten vallen. Haar producer Art Freeman stond er nu op dat ze het nummer “Move on Up a Little Higher” opnam. De plaat werd begin 1948 uitgebracht en werd de best verkochte gospel single aller tijden. De plaat werd in zulke grote hoeveelheden (zo’n acht miljoen) verkocht dat de platenwinkels niet aan de vraag konden voldoen. Ze kreeg er een Grammy voor en was in een klap een superster.

Mahalia ging weer overal optreden. Ze kocht een Cadillac die groot genoeg was om in te slapen als ze ergens optrad waar de hotels zwarte mensen weigerden. Ze sloeg ook een behoorlijke hoeveelheid voedsel in de auto op omdat ze niet in restaurants wilde eten die alleen voor zwarten waren.

Vanaf 1950 was ze regelmatig te gast bij het televisieprogramma van de journalist Studs Terkel in Chicago. In 1952 won haar plaat “I Can Put My Trust in Jesus” zelfs een prijs van de Franse Academie, waarop een succesvolle tournee door Europa volgde. Haar vertolking van “Silent Night” werd in Noorwegen een van de best verkochte platen aller tijden.

Haar succes werd zo groot dat ze in 1954 haar eigen radioprogramma kreeg bij CBS, het eerste programma in zijn soort waarbij de gewijde gospel stijl over heel Amerika werd uitgezonden. Ze omringde zich daarvoor met een keur aan artiesten. Zo zong ze regelmatig close harmony met een kwartet bestaande uit witte zangers en dat was erg populair bij witte mensen, waardoor ze een door blank en zwart gewaardeerde ster werd. In 1954 tekende ze weer een contract bij Colombia en scoorde ze in Amerika een top 40 hit met “Rusty Old Halo”. Twee jaar later maakte ze haar debuut in de beroemde Ed Sullivan Show. Maar met het succes kwam de onvermijdelijke tegenwind. Puristen keurden het af dat haar muziek meer in de richting ging van pop vriendelijke producties. En naarmate haar populariteit toenam nam ook de prijs die ze vroeg voor optredens toe, zo zeer zelfs dat eind jaren vijftig haast geen enkele zwarte kerk haar optreden nog kon betalen.

In 1958 trad ze met groot succes op op het ‘Newport Jazz Festival’.  Met haar platen kwam ze steeds verder af te staan van haar oorspronkelijke publiek. Toen een LP met Percy Faith een groot succes was stond Colombia erop dat ze meer platen met orkesten en koren maakte. Ze nam zelfs een uitvoering van “Guardian Angels” op met als achtergrondzanger de komiek Harpo Marx.

In 1958 verscheen ze in de film “St. Louis Blues. Ze speelde ook in de films “Imitation Of Life” (1959), “The best Man” (1964) en “I Remember Chicago”.

In 1961 zong ze bij de inauguratie van John F. Kennedy. In de jaren zestig was Mahalia een vertrouweling en aanhanger van Dr. Martin Luther King. Eind jaren vijftig en in de jaren zestig besteedde ze veel tijd aan de beweging voor burgerrechten in Amerika. Hoewel ze zelf was opgegroeid in Water Street in New Orleans, waar zwarte en witte families vreedzaam samenleefden, was ze zich bewust van het onrecht van de wetten over rassenscheiding die in het zuiden van Amerika golden. Op verzoek van Dr. Martin Luther King nam ze deel aan de busboycot in Montgommery. Deze actie kwam voort uit de weigering van Rosa Parks die niet naar een andere plaats in de bus wilde gaan toen ze met opzet op een stoel was gaan zitten die gereserveerd was voor blanken. Bij de beroemde mars op Washington in 1963, net voor Martin Luther King zijn beroemde speech “I Have A Dream” hield, zong Mahalia het oude lied “I Been ‘Buked And I Been Scorned”  en op de begrafenis van King zong ze het lied “Precious Lord”. Ze was in die jaren een zeer gewaardeerde kracht in de beweging voor burgerrechten. Maar na 1968 toen King en de twee broers Kennedy vermoord waren trok ze zich terug uit de politiek.

In 1966 kwam haar autobiografie “Movin’ On Up” uit.

In 1967 had ze een nogal nare en publiekelijk besproken echtscheiding van Sigmund Galloway (het schijnt overigens dat ze zich voor haar dood nog verzoend hebben). Ze kreeg een aantal hartaanvallen en verloor ze zo’n vijftig kilo aan gewicht.

In de laatste jaren van haar leven heroverde ze veel van haar vroegere roem. In 1971 gaf ze, wat achteraf gezien haar laatste concert zou zijn, in München (Duitsland). Bij dat concert stortte ze in elkaar. Ze overleed op 27 januari 1972 in Chicago aan een hartaanval. Ze werd slechts 60 jaar oud.

Haar nagedachtenis werd in twee steden geëerd, Chicago en New Orleans. In Chicago passeerden meer dan 50.000 mensen haar kist om haar de laatste eer te bewijzen en meer dan 6.000 mensen woonden de afscheidsdienst bij. Dominee Leon Jenkins, de burgemeester van Chicago en Coretta Scott King (echtgenote van Martin Luther King) prezen haar als een vriendin die trots, zwart en mooi was. Zangeres Aretha Franklin zong het lied “Precious Lord Take My Hand”.

Drie dagen later verliep het afscheid in New Orleans min of meer op dezelfde manier. Weer liepen vele tienduizenden langs haar kist en weer woonden duizenden haar afscheidsdienst bij. Onder andere de burgemeester van New Orleans en de gouverneur van Louisiana prezen haar morele kracht als de voornaamste reden voor haar succes. Lou Rawls zong “Just A Closer Walk With The”. Een begrafenisstoet van 24 limousines reed vervolgens langzaam langs de kerk uit haar jeugd terwijl haar liederen uit de luidsprekers galmden. Ze reden naar het Providence Memorial Park in de plaats Metaire (Louisiana) waar Mahalia begraven werd. Abusievelijk staat op haar graf als geboortejaar 1912 in plaats van 1911.
 
In 1978 werd de ‘Koningin van de gospel’ geïntroduceerd in de Gospel Music Hall of Fame. In 1997 werd ze geïntroduceerd in de Rock and Roll Hall of Fame bij de categorie ‘Vroege Invloeden’.

Ze heeft sinds 1988 een ster in de Hollywood Walk of Fame voor haar platenopnames.

Ze won verschillende Grammies (Amerikaanse muziekprijs):

In 1961 kreeg ze een Grammy in de categorie ‘Beste gospel of andere religieuze platenopnames’ voor “Every Time I Feel The Spirit”.

In 1962 kreeg ze er een in dezelfde categorie voor “Great Songs Of Love And Faith”

In 1963 in de categorie ‘Beste gospel of andere religieuze platenopnames, Musical’ voor “Make A Joyful Noise Unto The Lord”.

In 1969 in de categorie ‘Beste Soul Gospel uitvoering’ voor “Guide Me, O Thou Great Jehovah”.

In 1972 voor haar hele oeuvre en in 1976 in de categorie ‘Beste Soul Gospel uitvoering’ voor “How I Got Over”.

 Kijk en luister naar Mahalia Jackson

(TIP: mocht uw internetverbinding niet snel genoeg zijn, klik dan links onder op II)

(er ontstaat dan een driehoekje met de punt naar rechts)

(laat u het filmpje downloaden en klik dan op het driehoekje)

Amazing Grace

Move on Up a Little Higher

Silent Night

I Been ‘Buked And I Been Scorned

Precious Lord (met Louis Armstrong)

Every Time I Feel The Spirit

Danny Boy

How I Got Over

We Shall Overcome

Geraadpleegde bronnen o.a.:

Absolute Facts

Answers

Biography.com

IMDb

Wikipedia

Women in History

Terug naar Nostalgie