Zeisen en haren


Met dank aan Dinette van Rosmalen voor de foto van haar vader, die boer was en op de foto een zeis haart - SeniorPlaza voor het sturen van de tekst




Zeisen
Zeisen is het maaien van gras en graan met een zeis. Een zeis heeft een lang gebogen spits toelopend mes, dat haaks op de lange houten steel staat. Voor de komst van maaimachines maaide men met een zeis. Groepen mannen maaiden samen in een maaigang.

Haren
Oudere mannen haarden de zeisen vaak. De zeis moest namelijk vlijmscherp zijn. Doordat maaiers stenen raakten bij het zeisen beschadigde het mes. Met een strekel kon je een zeis weer scherper maken, maar beschadigingen gingen niet goed weg. Daarom werd de zeis gehaard (geslepen). Het was een hele kunst om goed te haren. De haarspit werd in de grond gestoken en met een haarhamer werd het mes op het aambeeld beklopt.

J.A. Mertens stuurde ons de volgende aanvulling:
“Een zeis handmatig scherp maken: mijn vader was specialist daarin. Hij had een juten zak waar zijn gereedschap in zat. Deze juten zak gebruikte hij om op te zitten. Hij sloeg een pin met harentouw in de grond en ging in een kleermakerszit op de juten zak zitten. Hij sloeg met zijn hamer op de snijkant van het mes. Dus om het dunner te maken. Dat moest niet te hard en met de juiste slag anders sloeg men butsen. Daarna ging hij de zeis wetten met een wetsteen, om en om, en zo was het werk weer geklaard. Hij had verschillende adressen bij boeren. Geld vroeg hij niet maar wel een borreltje ouwe klaren. Ik kan het zelf ook maar ik doe het op een aambeeld.”



Leren zeisen en haren Tegenwoordig kun je op diverse plekken nog leren zeisen en haren. Er is zelfs een Nederlands kampioenschap zeisen: http://landschapsbeheergelderland.nl/nationaal-zeiskampioenschap-tijdens-beleef-landleven-dagen-in-arnhem/. Bekijk een leuke video over zeisen: https://www.youtube.com/watch?v=T6em_dUC6PE en haren: https://youtu.be/zmyQGvN7Buo.

We gebruiken cookies om er zeker van te zijn dat u onze website zo goed mogelijk beleeft. Als u deze website blijft gebruiken gaan we ervan uit dat u dat goed vindt. Meer informatie

Wij gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website voor de bezoeker beter werkt. Daarnaast gebruiken wij o.a. cookies voor onze webstatistieken.

Sluiten