Op een gespecialiseerde veiling in New York heeft het Stadsarchief Rotterdam de hand weten te leggen op een zeldzaam art déco affiche van de fietsfabrikant Kestein naar een ontwerp van H.D. Voss (1907 – 1976). Het Stadsarchief Rotterdam beheert meer dan vijftigduizend affiches en aanplakbiljetten en is daarmee de grootste van Nederland.

Rijwielfabriek Kestein

Van de ooit florerende Rotterdamse fietsfabriek Kestein is vrijwel niets bewaard gebleven. Onder fietsverzamelaars geldt het merk als een gezocht curiosum dat vooral bij kenners waardering geniet. De productie van het innovatieve merk Kestein was laag, het merk blonk uit door kwaliteit en innovatie. De van oorsprong Duitse familie Kestein verkocht vanaf 1924 fietsen onder eigen naam. In 1930 verhuisde de firma naar een nieuwe fabriek aan de Aelbrechtskade in Rotterdam en startte hier de productie van transportfietsen en bakfietsen. Hier ontwierp Kestein ook een herenfiets met een revolutionair driehoekig frame wat vermaard was om zijn veiligheid. De Kestein bakfietsen stonden bekend om hun ophanging, die afgekeken werd uit de autoindustrie. Zwiepen en slingeren van de bakfiets werd door een speciale constructie voorkomen. Het nu verworven affiche uit 1935 maakt daar reclame voor. In de jaren vijftig ging de firma failliet.

Ontwerp H.D. Voss

Het Kestein bakfietsaffiche is ontworpen door de tegenwoordig vrijwel vergeten ontwerper en knipkunstenaar Hans Detlev Voss, werkzaam in Rotterdam tussen 1928 en 1952. Deze uit Schleswig (Duitsland) afkomstige ontwerper maakte naast het nu verworven affiche ook een affiche voor Kestein motorfietsen. In 1952 emigreerde Voss naar Canada.

Op het bakfietsaffiche zien we een lachende fietser, omgeven door een triomfantelijk aura, achterom kijken naar een achterliggende schaduw.  De stijl van Voss is typerend voor de tijd en past geheel in de sfeer van Rotterdamse ondernemingen als Van Nelle, de Batavierlijn en de Holland-Amerika Lijn, die voor hun grafische uitingen vooruitstrevende ontwerpers inhuurden. Voor zover bekend is van het Kestein affiche geen ander exemplaar overgeleverd.

Grootste affichecollectie

Gemeentearchivaris H. Hazewinkel ontdekte in 1935 bij toeval grote hoeveelheden affiches onder het stof op de zolder van het archief. Commerciële reclames en politieke propaganda zaten ertussen, naast publieksaankondigingen van de schouwburg die teruggingen tot de  Franse revolutie. Hazewinkel werd hierdoor zo gegrepen, dat hij zelf actief de boer op ging om de Rotterdamse verzameling uit te breiden. Elke dag liep hij over de perrons van het centraal station om te kijken of er nog nieuwe posters waren opgehangen. Zijn vroege passie voor deze communicatievorm bracht Hazewinkel over op zijn navolgers R. Renting en C. Schimmelpenninck van der Oije. Tot de hoogtepunten van de verzameling behoren het Delftsche Slaolie affiche van Jan Toorop uit 1894, verkiezingsaffiches van de SDAP door Albert Hahn uit 1927 en het beroemde affiche voor de Batavier Lijn uit 1916 van de hand van Bart van der Leck. De recente aanwinst betekent een waardevolle aanvulling, zowel op het gebied van stadshistorie, als van grafische vormgeving.

De verwerving is mogelijk gemaakt door de Stichting Droom en Daad.