Maak uw keuze
Bekijk ook
Buitenlandse politiek 1980 tot en met 1985
Tussen Irak en Iran breekt oorlog uit. Het regime van Saddam Hoessein in Irak wordt nog gesteund door de Verenigde Staten. Irak was een relatief stabiel land dat profiteerde van de olie opbrengsten en op de internationale markt veel wapens kon kopen. Het gevaarlijke wapenarsenaal is in de jaren ’80 door Irak opgebouwd met behulp van vele westerse landen en bedrijven.
Het regime van de Rode Kmer, de Communistische Partij van Democratisch Kampuchea (nu Cambodja), valt na een invasie door het leger van het communistische buurland Vietnam. Amerika bleef de Rode Khmer na hun val nog jarenlang steunen. Cambodja wordt ingenomen en daarmee begint een guerrillaoorlog die tot het einde van de jaren 80 zou duren.
In Polen, in Gdansk, vindt een grote staking plaats waar zo’n 17.000 arbeiders samen staakten. Lech Walesa had hierin een leidende rol. De stakers overhandigden een lijst met eisen aan de overheid. Eén van de eisen was dat vakbonden legaal werden. Ook werd grotere religieuze en politieke vrijheid geëist: de regering stemde hiermee in. Dit was het moment dat Solidariteit officieel opgericht werd. 36 vakbonden verenigden zich in deze ene beweging. Lech Walesa werd het hoofd van de beweging. De beweging groeide razendsnel, en al in 1981 had Solidariteit zo’n 10 miljoen leden.
1981 Geweld
Kernwapens
De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie bereiken resultaat in Genève met besprekingen over kernwapens. De bedoeling van de onderhandelingen is het aantal strategische kernwapens terug te dringen en dit leidt tot een verdrag.
Gijzeling Iran
Aan de gijzeling in de Amerikaanse ambassade in Iran komt een einde. De 52 gijzelaars worden vrijgelaten. De Amerikaanse oud-president Carter wacht hen bij thuiskomst op.
Beiroet
In de Libanese hoofdstad Beiroet, die al maandenlang door Israël wordt belegerd, richten christelijke milities slachtingen aan in de vluchtelingen kampen Sabra en Shatila.
Polen
Na maanden van onrust neemt een militaire raad de macht in Polen over. Generaal Jaruzelski roept de noodtoestand uit. Solidariteit wordt verboden. Solidariteit bleef wel bestaan, maar nu als ondergrondse beweging.
Reagan
Ronald Reagan geïnstalleerd als 40ste president van de Verenigde Staten van Amerika. Op 30 maart wordt president Reagan neergeschoten door John Hinckley, die onmiddellijk gearresteerd werd. Reagan raakt serieus gewond, maar herstelt snel.
Egypte
President Mohammed Anwar al Sadat van Egypte wordt vermoord door extremistische moslims, nadat hij vredesvoorstellen aan Israel had gedaan. De plegers van de aanslag vonden dat Sadat door vrede te sluiten met Israel verraad heeft gepleegd.
1982 nader bekeken
Voor de economische topconferentie in Versailles kwamen de leiders van de grote westerse machten bijeen. Op 12 juni hield de verenigde naties zich bezig met ontwapeningsbesprekingen. Andrei Gromyko beloofde dat de Sovjet-Unie nooit als eerste kernwapens zou gebruiken.
In Brussel werd een EG-topconferentie gehouden om de gezamenlijke aanpak van de economische crisis te bespreken, maar de nationale belangen op het gebied van landbouw en de hoogte van de bijdrage van de lidstaten zorgde voor grote meningsverschillen en leidde niet tot overeenstemming.
Op 1 oktober neemt Helmuth Kohl in Duitsland het kanselierschap over van Helmut Schmidt, nadat de scheuring van de coalitie van christendemocraten en sociaaldemocraten had geleid tot een motie van wantrouwen tegen Smitdt in de Bundestag.
Spannende presidentverkiezingen in Frankrijk tussen Francois Mitterand en Valerie Ciscard d’Estaing. Mitterand versloeg d’Estaing met een verschil van 3%.
Falklandoorlog
Op 2 april 1982 vallen de Argentijnen de Falklandeilanden binnen. Argentinië wordt op dat moment geregeerd door een militaire junta. Het regime, dat duizenden politieke tegenstanders heeft vermoord, hoopt door een snelle militaire overwinning in het zadel te blijven. Argentinië maakte bovendien al 150 jaar aanspraak op de eilanden, de inwoners van de Falklandeilanden wilden echter bij Groot-Brittannië blijven.
De Argentijnse junta verwachtte dat Groot-Brittannië niet zou reageren. De Falklandeilanden hadden voor Groot-Brittannië nauwelijks strategische waarde en lagen helemaal aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. De junta vergiste zich echter lelijk, omdat Margaret Thatcher van mening was dat de Britse burgers op de eilanden beschermd moesten worden. De Falklandoorlog oorlog was een feit! De oorlog was kort maar hevig. Aan beide kanten vielen honderden doden. Na heftige gevechten, op zee, land en in de lucht, gaf de Argentijnse commandant generaal Menendes zich op 14 juni over.
Israël en de PLO
In Londen raakt de Israëlische ambassadeur gewond door een gewapende Palestijn. Vergeldingsacties tegen de Palestijnse basis volgde al snel. Israëlische troepen staken de Libanese grens over en het werd al snel duidelijk dat ze bezig waren met een volledige invasie van de gebieden die onder PLO-controle stonden.
Ook Syrië raakte er bij betrokken toen ze probeerde de Israëlische troepen een halt toe te roepen. De in Beiroet ingesloten Yassar Arafat, president van de Palestijnse Nationale Autoriteit, weigerde de vrijgeleide die de PLO aangeboden werd. Op 9 augustus tekende Arafat een document waarin hij het bestaansrecht van Israël erkende en beloofde hij alle wapens in te leveren en het land direct te verlaten. Toen de troepen van Syrië, de PLO en Israël zich uit Beiroet terugtrokken werd hun plaats ingenomen door een vredesmacht van Amerikanen, Italianen en Fransen.
1983 overzicht gebeurtenissen
Wegens gezondheidsproblemen en de dood van zijn vrouw treed de Israëlische president Menachem Begin af. Hij wordt opgevolgd door Yitzhak Shamir.
De golfoorlog tussen Irak en Iran zou al spoedig een langdurig conflict worden rond de strategisch belangrijke stad Abadan. Met een grote Irakese aanval op Iran begon op 21 september 1980 de Eerste Golfoorlog. Op de achtergrond speelde de eeuwenoude Perzisch-Arabische rivaliteit. Irak eiste onafhankelijkheid voor de olierijke Iranese provincie Khoezestan. Tevens zou Iran een aantal eilandjes in de Perzische Golf moeten teruggeven aan Bahrein en eiste Irak een herziening van haar grensafbakening. De Iranese soldaten waren zeer gemotiveerd door hun religieuze leiders en door anti-Amerikaanse gevoelens. De ‘1ste ‘golfoorlog duurde van 22 september 1980 tot 20 augustus 1988.
De poging van de Russen om het regime in Kaboel met militaire macht te steunen leidde tot langdurige en meedogenloze gevechten in Afghanistan. Aan beide kanten werden wreedheden begaan.
Benigno Servillano Aquino was een Filippijnse politicus en een belangrijke oppositieleider ten tijde van het presidentschap van Ferdinand Marcos. Beningo Aquino werd bij zijn terugkeer naar de Filippijnen, nadat hij drie jaar in ballingschap in de Verenigde Staten had gezeten, op 25 augustus direct na het verlaten van het vliegtuig vermoord. De dader, een kleine crimineel, zonder politieke connecties, werd meteen gearresteerd. Na zijn dood werd Marcos binnen korte tijd afgezet en werkte Aquino’s vrouw zich op tot president.
De meeste Engelse politici waren druk bezig om zich voor te bereiden op de algemene verkiezingen, maar Magaret Thatcher werkte gewoon door in haar privévertrekken in Downingstreet 10. Het werd een overweldigende overwinning voor de conservatieven!
1984 belangrijkste gebeurtenissen
Sovjet-Unie
Joeri Andropov volgde in 1982 de overleden Leonid Brezjnev op als leider van de Sovjet-Unie. Hij zou deze functie echter maar 15 maanden bekleden. Op 9 februari 1984 overleed hij in Moskou.
Andropov had andere plannen met de Sovjet-Unie dan zijn voorganger Brezjnev, die de economie op zijn beloop had gelaten. Hij wilde een economische herstructurering laten plaatsvinden. Hij kreeg hiervoor echter niet genoeg tijd voor vanwege zijn vroege dood. Wel introduceerde hij de latere president Michail Gorbatsjov, die de economische hervormingen die Andropov voor ogen had wel doorvoerde, middels zijn befaamde glasnost en perestrojka. Andropov werd opgevolgd door Konstantin Tsjernenko. Tsjernenko stierf in maart 1985 in Moskou na dertien maanden aan de macht geweest te zijn.
India
In India wordt 31 oktober de premier Indira Gandhi door twee van haar sikh-lijfwachten vermoord. De lijfwachten zijn woedend over het neerslaan van een demonstratie bij de sikh-tempel in Amritsar. Deze tempel was heilig voor de Sikhs.
Libië
Kolonel Moammar al Quadhafi (Khadaffi) was een belangrijke leider in Afrika en de Arabische wereld. Hij was 42 jaar lang de leider van Libië, van 1969 tot de val van zijn machtsbasis eind augustus 2011. Khadaffi bezat geen publiek ambt of officiële titel maar werd in Libië door zijn aanhangers meestal als ‘Broeder Leider’ aangesproken. In oktober 1993 pleegden 2000 militairen een mislukte aanslag op Khadaffi’s leven. Op 20 oktober 2011 werd Khadaffi in Libië door zijn eigen, in opstand gekomen, volk vermoord. De euforie onder het volk was groot.
China
In China vierde de communistische partij het feit dat ze 35 jaar aan de macht waren. Deng Xioping, een pragmaticus, kwam in 1978 kwam Deng Xioping in China aan de macht. Tijdens zijn regeerperiode kende het land een forse economische groei, hoewel er ook veel ongelijkheid kwam en een groeiende kloof tussen arm en rijk.
Israel
In Israel ontstond een nieuwe regeringscoalitie. De Labourpartij en de Likudpartij (deze naam betekent letterlijk ‘eenheid’) gingen samen onder Shimon Peres en Ytzhak Shamir.
1985 einde van de Sovjet-Unie in zicht
Michail Gorbatsjov ziet de Sovjet-Unie op een bankroet afstevenen door de grootschalige wapenwedloop met de Verenigde Staten en het verlies van moreel gezag binnen de communistische partij. Gorbatsjov was genoodzaakt om in 1985 perestrojka en glasnost toe te laten: radicale hervormingen en openheid. Bovendien zou de Sovjet-Unie niet meer ingrijpen in andere communistische landen in Europa. Tijdens zijn bewind (1985-1991) kwam er een einde aan 74 jaar communisme. Michail Gorbatsjov volgde in 1985 de overleden Tsjernenko op als leider van de Sovjet-Unie. Hij zou uiteindelijk de laatste Sovjet-Unie president zijn uit de geschiedenis. In 1990 werd de Nobelprijs voor de vrede aan Gorbatsjov toegekend.
In Polen valt de regering en wordt gevolgd door de val van andere communistische regeringen in de Oost-Europese landen (Hongarije, Tsjecho-Slowakije, de DDR, Bulgarije en Roemenië).
Libanon blijft een bron van internationale spanning doordat de bloedige burgeroorlog, tussen de rivaliserende religieuze groeperingen, maar door bleef gaan.
De regering van Thailand verbrand in het openbaar 3 ton cocaïne en heroïne om aan te geven dat er hard zou worden opgetreden tegen de drugshandel.
Ronald Reagan begint aan zijn tweede ambtstermijn. Zijn tweede termijn werd overheerst door: buitenlandse gebeurtenissen, zoals het einde van de Koude oorlog, de door hem uitgevoerde bombardementen op Libië in 1986 en het aan het licht komen van de Iran-Contra-affaire waardoor zijn regering grote imagoschade opliep.
SeniorPlaza.nl
Menu
Interactie
Populair
Nieuwsbrief
Aanmelden voor SeniorPlaza algemene maandelijkse nieuwsbrief
Copyright © 2024
We gebruiken cookies om er zeker van te zijn dat u onze website zo goed mogelijk beleeft. Als u deze website blijft gebruiken gaan we ervan uit dat u dat goed vindt. Meer informatie
Wij gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website voor de bezoeker beter werkt. Daarnaast gebruiken wij o.a. cookies voor onze webstatistieken.