De  jeugd  ging fuiven.  Het  brave verjaarspartijtje veranderde in een heel wat wilder feestje, waarbij de aanwezigheid van de ouders niet  gewenst was. De huiskamer werd volgehangen met visnetten en ballonnen. De pick-up  startklaar, met  daarnaast  een stapel beatplaten waarop men de hele avond danste. De volumeknop uiteraard helemaal open!

Er waren in die tijd ook singeltjes, EP-tjes genoemd, waarop vier nummers stonden.

De tafel waarop men frisdrank, pils en bakken met chips plaatste, werd aan de kant geschoven. De stoelen gingen dezelfde weg. Kussens of zitzakken op de vloer en druipkaarsen in gekleurde flessen, zorgden voor een sfeer waarin de jeugd zich prettig voelde. Men ging losjes en makkelijk met elkaar om en in deze ongedwongen sfeer bloeide de jeugd op.

In het begin van de jaren zestig moest men achttien zijn om binnen te mogen in een danslokaal! De jeugd vond dit belachelijk en kreeg een ander alternatief aangeboden. Plaatselijke beatbandjes traden op in feestzalen en de jongeren konden zich daar al dansend op livemuziek uitleven.

Halverwege de jaren zestig kon men de jeugd ook in cafés vinden waar volop gediscussieerd werd over politiek en maatschappij. Over de gehele wereld werd men geconfronteerd met de nieuwe tijd.

Er kwamen samenscholingen van jongeren op hoeken van straten, in het centrum van de stad, parken en in grote warenhuizen, waar overal de transistorradio met keiharde beatmuziek mee getroond werd als een kostbare schat.

In 1979 bedacht de hoogste baas van Sony, de Walkman! Hij kwam op het idee, toen hij een medewerker op straat zag met een bakbeest van een radiocassetterecorder en dacht dat moet kleiner kunnen, het moet bijvoorbeeld in je jaszak passen. Morita de Pressman verbouwde een lichte cassetterecorder: opnamefunctie en speaker eruit, stereo erin en een hoofdtelefoontje erbij. De eerste walkman was geboren.

In de zomer van 1979 kregen journalisten in het Tokyose Yoyogipark de primeur, in een tijdsbestek van drie maanden werden er 30.000 van dit draagbare stereocassette-speakertje verkocht! In 1998 waren dat er tien miljoen!

Door zijn mobiliteit, flexibiliteit, keuzevrijheid, eenvoud en niet te vergeten het plezier om ongestoord naar je favoriete muziek te kunnen luisteren, een nieuw soort privacy, werd de walkman een wereldwijd succes. Vooral bij de jeugd die de grootste afnemer werd. Betere kwaliteit van klassieke muziek en de groeiende aandacht voor opera maakte de walkman ook in andere kringen populair.

Een andere uitvinding, de compact disc, die in 1979 door Philips Nederland uitgebracht werd verdringt de platenspeler. Massaal schaft het publiek de cd-speler aan en de cd-tjes vliegen als het ware de winkel uit.

Menigeen bergt zijn pick-up op en doet zijn elpees en singeltjes van de hand. Tweedehands platenwinkels schieten daarop als paddenstoelen uit de grond en het blijkt een gat in de markt te zijn. Velen vinden hun weg naar deze knusse tweedehands platenwinkeltjes om  lekker te grasduinen in het grote aanbod en de elpee of single te vinden waar men al lang naar op zoek is.

Hoewel de cd-speler een groot succes is blijven elpees en singeltjes erg gewild en de echte muziekliefhebber prefereert de elpee boven de cd. Erg wrang is het voor die mensen die hun platen verkocht hebben aan een tweedehands-platenzaakje, daar naderhand spijt van hebben als haren op hun hoofd, en nu hun eigen elpees terug willen kopen die helaas al vaak in andere handen zijn overgegaan. Het kost ze jaren om weer een verzameling op te bouwen en de elpees worden steeds zeldzamer, maar er is een troost, er zijn heden ten dage ook tweede­hands cd-tjes te koop !

Een verzamelterm voor de eigen uitingen van jongeren tegen de achtergrond van een (potentieel) generatieconflict. Specifiek gebruikt voor de verschijningsvormen van de verschillende subculturen, zoals die vanaf het eind van de jaren vijftig ontstonden in de VS en West-Europese landen (beatniks, nozems, hippies, provo’s, kabouters etc). In de jaren zestig ontwikkelde de jeugdcultuur zich tot een brede protestbeweging tegen de gevestigde orde en de technologische ontwikkelingen, het Nonconfornisme, het nastreven van een zelfstandige levenshouding die los staat van confessionele of politieke groeperingen.

Aan het einde van de jaren vijftig toen de jongere generatie in opstand kwam, bepaalden vetkuiven het straatbeeld. De beroemde vetkuif, zo genoemd omdat door veel brillantine te gebruiken, de haren in model bleven zitten en het ook glanzend maakten. Nauwe broeken en schoenen met spitse neuzen completeerden het geheel. Men ontmoette elkaar in de snackbars, kroegen en op straat, soms onderling knokkend met boksbeugels en fietskettingen. Vooral tijdens popconcerten, lieten zij zich nogal eens ongeremd gaan op klanken van jazz, blues en rock & roll.

In de cafés hingen de jongeren rond de jukebox om hun favoriete plaatjes te draaien. Hier verdween voor een groot deel het zakgeld van de jeugd in. Afspraakjes werden bij de juke­box gemaakt en velen vonden elkaar door samen een plaatje uit te kiezen. De eerste hangplek voor jongeren was geboren!

In het begin van de jaren zestig traden de nozems op de voorgrond met hun knetterende opgevoerde brommers en wilde haardos. Nozem is een uit het Bargoens afkomstig woord, waarmee de jongelui worden aangeduid die door hun overmoedig en weinig maatschappelijk gedrag en hun sterke labiliteit en onconventionele kleding opvallen. In Nederland stond nozems voor: Nederlandse Onderdanen Zonder Enig Moraal. In Duitsland werden ze de Halbstarken, in Engeland de Teddy-Boys en in Frankrijk, de Blousons Noir genoemd.

Na die tijd kwamen de Beatniks. Een groep van schrijvers met hun aanhang, zo genoemd door hun belangrijkste vertegenwoordiger Jack Kerouac, die van muziek, poëzie en expressie hielden, maar niemand ontkwam aan de spijkerbroek.

Er was nog een andere groep, de Mods, afgeleid van het woord  modernisten, aanhangers van een nieuwe muzikale stijl. Deze groep kleedde zich meestal naar de laatste Italiaanse mode, mohairpakken, dure lederen schoenen. De Mods hadden hun eigen exclusieve kappers en  clubs. Hieraan, en vooral aan de Motorscooters, die ruim voorzien  waren van chroomac­cessoires en spiegels, kon men de echte Mod herkennen. Aartsvijanden van de Mods waren Rockers op motors.

In 1967 begon de Flower Power periode die aanhield tot midden jaren zeventig.

De Hippie- en hasjischcultuur ! Blowende jongeren bepaalden het straatbeeld en er kwamen zogenaamde ‘Bruine Cafés waar men ‘rustig’ een joint kon roken!  Een betrekkelijk begrip toen, want het zou nog tot 1976 duren voordat de opiumwet aangepast werd en softdrugs gedoogd werden.

In de periode 1976/1977 manifesteerden zich de Punkers, met gescheurde kleren, kort piekhaar, zwart leer, en sadomasochistisch sieraden schudden ze de maatschappij weer wakker uit de hasj-roes.

De punkbeweging ontstond uit verzet tegen de overdaad van de consumptiemaatschappij en uit een afwijzen van de burgercultuur van die jaren. Hun instelling was negatief, ze verwacht­ten weinig tot niets van de toekomst. De punkmuziek was monotoon en rauw, de Sex Pistols zijn een goed voorbeeld van deze muziekstroming. Na de eerste schrikreactie van de burgerij werden de Punkers al weer snel geaccepteerd. Eind jaren zeventig en in het begin van de jaren tachtig zag men dat alle ontstane jongeren-bewegingen vredig naast elkaar konden blijven voortbestaan. Of je een nozem was, een hippie of een punker, je had de vrije keuze om je aan te sluiten bij die groep waar je je thuis voelde!

Het zakgeld van de jeugd ging op aan platen, pick-ups, transistorradio’s en spijkerbroeken. De modefabrikant  paste  zich al  snel aan en speelde in op de behoefte van de jeugd. De beatlejurk deed zijn intrede met opgedrukte beatlekoppen aan  de onderkant. Menige strijd tussen ouders en tieners is er door dit kledingstuk ontstaan.

In 1957 werd in Saint Tropez de eerste bikini geshowd. In Engeland drukte  Mary Quant,  een ontwerpster  uit Londen,  als geen ander haar stempel op kleding en make‑up. De door haar geïntroduceerde minirok vond gretig aftrek bij de jonge meisjes en vrouwen. De spijkerbroek, de minirok en de korte mini-jurkjes bepalen het modebeeld van de jaren zestig.

In het begin van de jaren zeventig, mede door de Flower Power periode, worden de rokken weer langer. Midi, net over de knie en maxi, tot aan de enkels. Aan de voeten droeg men lederen teenslippers of sandalen, altijd in de kleur bruin, licht of donkerbruin.

De lange jurken met India motief deden hun intrede, geïnspireerd door het nieuwe verschijnsel, de Oosterse  filosofie. Maxi werd geen succes. “De knie is fini,  het been is heen, de dij is voorbij!” zo luidde de kreet.  In Amerika werden zelfs protestmarsen georganiseerd tegen de midi en maxi mode. De geëmancipeerde vrouw  beschouwde de minirok als blijk van haar vrijheid.

Op 15  november 1966  ontvangt  Mary Quant uit de handen van koningin Elizabeth II de “Order of the British Empire” voor haar verdienste voor de Engelse mode-industrie. Doordat de lange kleding in de rekken bleef hangen verkeerde de confectieindustrie aan het einde van de jaren zestig in zorgwekkende omstandigheden. Mary Quant, die ook tegen “de lange” trend was, introduceerde een klein kort broekje dat ze shorts noemde, maar dat beter bekend werd onder de naam “Hot Pants”. Strakke truitjes en schoenen met  plateauzolen, door de Zweedse supergroep Abba gelanceerd, completeerden het geheel.

Dit werd een rage en de winkels konden nauwelijks aan de vraag voldoen. De Engelse mode-industrie was weer voor even uit de zorgen.

Twee top-modellen uit de jaren zestig: Jean Shrimpton en Twiggy, allebei superslank! Veel meisjes beschouwden Jean Shrimpton, die ook wel The Shrimp (de garnaal) werd genoemd om haar broodmagere gestalte, als een levend voorbeeld en velen hongerden dapper om net zo slank  te worden als zij. Sommigen legden zich daarbij zo’n streng dieet op dat ze er bijna aan bezweken. En toch, de vrouwenemancipatie ten spijt, zouden over de gehele wereld vrouwen zich blijven uithongeren om aan het  ‘ideaalbeeld’ te voldoen!

In 1971 schokte de Franse modeontwerper, Yves Saint Laurent, de wereld met een naak­poster die gemaakt was ter gelegenheid van de eerste mannengeur. Maar alles went, ook een naakte vent!

In Den Haag begonnen Puck Kroon en Hans Kemmink in 1967 met een klein winkeltje waar posters, brillen en andere rariteiten verkocht werden. Ze starten met een rekje zelf ontworpen kleding, daarna ontwerpen ze twee maal per jaar een eigen collectie en worden een begrip in de Nederlandse modewereld. Puck en Hans worden in 1997 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau wegens hun verdienste voor de Nederlandse modewereld.

Er kwamen kledingwinkels speciaal  gericht  op  de jongere generatie. In deze boetieks en speciale jeanswinkels kon de jeugd, terwijl de harde beatklanken uit de luidsprekers schalde, eigentijdse kleding passen en kopen. In de muziekwinkels die ook met hun tijd mee moesten werden hoekjes gecreëerd waar de jeugd ‘rustig’ naar hun muziek kon luisteren. Typerend was dat vooral in het begin van de jaren zestig de muziekhoekjes voor de jeugd helemaal achterin werden gebouwd,  maar dit zou snel  veranderen.

In  een  paar jaar tijds had de pop en beat muziek zo’n opgang gemaakt en was het aanbod zo groot, dat deze muziek niet meer weg te denken was uit de platenzaken. De rollen werden omgedraaid, de andere muziek waaronder klassiek, verhuisde naar achteren en zo nam de jeugd de platenzaak als het ware over.

Het werd een ontmoetingsruimte voor jongeren en veel afspraakjes tussen jongens en meisjes werden daar gemaakt. Hele middagen, vooral de zaterdagmiddag werd populair, dromde de jeugd als een wilde horde naar binnen. Half zittend op de barkrukken of half  hangend  aan de balie, de koptelefoon als een kroon op hun hoofd, genietend van de beatmuziek. De jongens vaak stoer met een arm nonchalant over de schouder van hun vriendinnetje en de meisjes straalden een nieuwe charme uit. Vrijheid en blijheid!

In Amerika werd een een nieuwe ontdekking gedaan. Door het terugspelen van een plaatje zouden er duivelse boodschappen te horen zijn! De jeugd kon hier hartelijk om lachen, maar de oudere generatie hoorde, zoals altijd, wat men wilde horen. Daar er geen enkele reden was voor deze zoveelste poging om de beatmuziek in diskrediet te  brengen, ging  het protest van de oudere generatie als een nachtkaars uit en de muziek van de jeugd kon zich weer verder ontwikkelen.

Toch deden de popmuzikanten zichzelf ook wel eens de das om. Een uitspraak van John Lennon dat de Beatles populairder waren dan Jezus, was bespiegelend bedoeld, maar door de letterlijke interpretatie die er aan gegeven werd voelden velen  zich  gekrenkt.

Radiostations kwamen met een verklaring dat ze geen platen van de Beatles meer zouden  draaien. Bij een lokale zender in Wayx te Waycross, in de Amerikaanse staat Georgia, werd onder aanvoering van de directie op 9 augustus 1966 de hele collectie Beatleplaten die het station bezat in het vuur geworpen. Kostbare platen  gingen zo verloren.

De boycot werd opgeheven, toen John Lennon niet lang na het geruchtmakende interview zei, dat hij de vergelijking  die hij gemaakt had betreurde. Hij had alleen willen zeggen dat hij tot zijn spijt overal een neergang van de godsdienstijver waarnam.

Maar ook de popgroepen leerden om hun uitspraken te nuanceren. Mede daardoor bereikte men dat het contact tussen de pers en publiek enerzijds, en de popgroepen anderzijds een positievere wending nam.

Toch zou het nog jaren duren, voordat de oudere generatie zich neerlegde bij de muzikale en maatschappelijke veranderingen en om leerde gaan met een totaal  veranderde jeugd! Zelf konden ze niet langer meer als voorbeeld fungeren, de vrijheid van de jeugd was niet hun vrijheid. Mede daardoor konden ze de jonge mensen ook niet helpen om te leren hoe ze om moesten gaan met hun pas verworven vrijheid!  Zo ontstond de generatiekloof die maar moeilijk gedicht kon worden en waren het voor ouders en jeugd moeilijke tijden.

De droom van de nieuwe generatie: een wereld van eenheid, een wereld zonder geweld, een wereld van vriendschap en het opheffen van alle landgrenzen  spatte eind jaren zestig begin jaren zeventig uit elkaar. Te weinig verantwoordelijkheidsgevoel en een teveel aan vrijheid waren de aan te wijzen redenen. De roze bril moest af en de jeugd zou de komende jaren leren dat vrijheid inhield dat men ook verantwoordelijkheid moest dragen. De tieners van de sixties werden volwassen maar behielden hun idealen waarvan er vele gerealiseerd werden.

Het nummer: All You Need Is Love (1967) van de Beatles, werd het volkslied van de subcultuur van de jaren zestig. Het optimistische geloof in de kracht van de liefde om de wereld te kunnen veranderen!

In de jaren zestig werd de term consumptiemaatschappij populair. Dit stond voor de welvarende moderne samenleving waarin consumptie het belang van productie scheen te overheersen. Maatschappijcritici gebruikten de term met betrekking tot het dwangmatige karakter van de consumptie, de vervreemding van arbeid en creativiteit en de verspilling van de weggooimaatschappij. Optimisten associëren de term met de aangename aspecten van de welvaart als groter keuze­vrijheid en toegenomen vrije tijd van de vrijetijdsmaatschappij.