Hoe herkent u oplichters?



Een e-mail van uw bank om met spoed uw gegevens te actualiseren. Of een melding dat er een belangrijk bestand voor u klaarstaat. In 2023 hadden twee op de drie Nederlanders van 15 jaar en ouder te maken met e-mails of andere berichten van online criminelen. Eén op de tien werd daadwerkelijk slachtoffer van online oplichting [bron: veiligheidsmonitor 2023, CBS]. Dat zijn 1,4 miljoen mensen! Met de campagne ‘Laat je niet interneppen’ waarschuwt de Rijksoverheid mensen hiervoor, waar ook wij graag bekendheid aan geven. In dit artikel laten we u zien hoe criminelen te werk kunnen gaan en krijgt u tips om oplichting via internet te voorkomen. En bedenk ook dat oplichters niet alleen via internet actief zijn, maar ook bij u op de stoep kunnen staan.

Herken de interneptechnieken van online oplichters

Online oplichters gebruiken verschillende misleidingstechnieken. Wie de technieken herkent, verkleint de kans om online opgelicht te worden.

  • Ze doen zich voor als een ander: online criminelen doen zich voor als een familielid of vriend. Of ze misbruiken in hun e-mails en berichten de naam en de huisstijl van bekende organisaties, zoals de overheid, een pakketdienst of bank. Zo lijkt het net of u de e-mails en berichten kan vertrouwen.
  • Ze maken misbruik van uw emoties: online criminelen spelen vaak in op uw emoties. Ze proberen u nieuwsgierig of bang te maken. Ze maken daarbij misbruik van uw vertrouwen, medelijden of onwetendheid.
  • Ze gebruiken tijdsdruk: online criminelen willen dat u iets snel doet en zetten u onder druk. U krijgt geen tijd om ze te ontmaskeren. Neem toch de tijd om na te denken, een organisatie zoals de bank of de overheid zal u nooit onder druk zetten om snel te handelen.
  • Ze doen alsof er een noodgeval is: online criminelen doen net of iets helemaal misgaat als u niet snel doet wat ze zeggen. Ze zeggen bijvoorbeeld dat uw rekening of account wordt geblokkeerd als u uw gegevens niet bijwerkt of als u niet betaalt. Zo proberen ze te voorkomen dat u gaat twijfelen aan hun verhaal en spelen in op angst.
  • Ze bieden een buitenkans aan: online criminelen gebruiken kortingen of te mooie acties om u te verleiden. Deze grote kortingen of zeldzame buitenkansjes blijken dan inderdaad te mooi om waar te zijn.
  • Ze maken het persoonlijk: online criminelen weten iets persoonlijks van u of doen alsof ze dat weten. Ze gebruiken informatie die zij over u op internet hebben gevonden. Dan lijkt het of ze u kennen.
  • Ze zijn heel erg vriendelijk: online criminelen proberen uw vertrouwen te winnen door heel erg vriendelijk en behulpzaam te zijn. Ze doen alsof ze uw vriend zijn. Het lijkt niet alsof ze slechte bedoelingen hebben. Zo winnen ze uw vertrouwen.
phishing sms bericht

Bij twijfel, klik weg
Weet u niet zeker of een e-mail of bericht echt is? Het is altijd goed om te checken of een afzender, verhaal, link of organisatie wel echt is. Twijfelt u nog steeds? Klik het bericht dan weg en open ook geen links uit het bericht. Op laatjenietinterneppen.nl vindt u meer informatie over hoe u online misleiding kunt herkennen. Ook staat op deze website waar u hulp kunt vinden als dat nodig is.

Yoanne Spoormans, specialist cybercrime bij de politie zegt: “Online oplichting kan iedereen overkomen. Cybercrime is steeds lastiger te herkennen. Online criminelen maken gebruik van misleidingstechnieken zoals tijdsdruk of ze doen zich voor als een organisatie. Zo zie we nu veel nepberichten en e-mails van overheidsinstanties, zoals de gemeente of de Belastingdienst met een linkje in het bericht. Op deze manier proberen online criminelen gegevens te stelen om toegang te krijgen tot andere accounts of geld te verdienen door de gegevens door te verkopen.”

Krijgt u een bericht met apart taalgebruik, een ander telefoonnummer, voor de afzender ongebruikelijke taalfouten of onpersoonlijke tekst? Wees alert en ga op onderzoek uit voor u verdere actie onderneemt!

Phishing, wat is het?
Een veelvoorkomende vorm van cybercrime is phishing. Bij phishing doet de dader zich voor als iemand anders met het doel om geld of toegang tot persoonsgegevens te krijgen. Twee op de drie Nederlanders van 15 jaar en ouder hebben in 2023 ten minste een keer een phishing e-mail- of ander bericht ontvangen.

Voorbeeld 1
U krijgt via sms of WhatsApp het bericht: “He pap, mijn telefoon is kapot. Je kan nu dit nummer gebruiken”. Als u een zoon of dochter heeft, die u ‘pap’ noemt, is dit niet meteen een heel raar bericht. Vervolgens vraagt de crimineel, die zich voordoet als uw kind, om een betaling voor te schieten. Criminelen halen veel informatie van internet, wat ze gebruiken om uw vertrouwen mee te winnen. Heeft u (of iemand anders!) op sociale media gezet dat u heeft getennist of dat u en uw kind naar een feestje waren afgelopen weekend? Met ‘nog lekker getennist gisteren?’ of ‘Dat was een leuk feest, zaterdag. Moet er nog van bijkomen’ lijkt de crimineel wellicht wel echt uw kind te zijn. Door zelf uw zoon of dochter even te bellen (op het nummer dat u van hem/haar heeft) kunt u erachter komen of het echt is of niet. Of stel meerdere persoonlijke vragen om de echte identiteit te controleren.

sms WhatsApp bericht

Voorbeeld 2
Linda is ook slachtoffer van oplichting. “Ik stond net op de camping en was de hele dag bezig geweest om alle spullen uit te pakken. Toen ik eindelijk zat, kreeg ik een berichtje van de Belastingdienst dat ik was vergeten om te betalen en direct € 377,77 moest overmaken. Omdat ik net mijn eigen onderneming was gestart, vond ik het een vanzelfsprekend bericht. Ik heb op de link geklikt, al mijn gegevens ingevuld en het openstaande bedrag direct betaald. Omdat ik geen bevestiging kreeg, heb ik later met de Belastingdienst gebeld. Tijdens het gesprek werd meteen gezegd dat er nooit om persoonlijke gegevens wordt gevraagd of een betaalverzoek wordt verstuurd door de Belastingdienst. Dat wist ik eigenlijk ook wel, maar door de tijdsdruk en de timing dacht ik daar helemaal niet meer aan.” Als een bedrijf of instelling u benadert en u twijfelt aan de bedoelingen, bel het bedrijf of de instelling dan zelf op om te controleren of ze zijn wie ze zeggen dat ze zijn.

Niet alleen oplichting via internet

Oplichters die u telefonisch benaderen met een (eigenlijk te mooi) aanbod zijn er ook. Of criminelen die u bellen en zeggen dat ze van de bank zijn en dat het veel veiliger is om uw waardevolle spullen in een kluis bij de bank te bewaren in plaats van bij u thuis, waar in de buurt op het moment zoveel inbraken zijn. Deze oplichters komen vervolgens bij u langs om de spullen op te halen. Ze bereiden zich goed voor en weten van alles van u. Ze hebben wellicht zelfs informatie verkregen door bedrijven waar u klant bent te hacken of dergelijke informatie te kopen van andere criminelen.

Ook zijn er criminelen die zo brutaal zijn dat ze bij u aanbellen. Ze doen u een prachtig aanbod voor bijvoorbeeld het schoonmaken van uw terras. Ze reinigen het terras dan bijvoorbeeld met een hogedrukspuit, maar laten u betalen voor een reiniging met stoom. Of ze bieden aan om uw dakgoot schoon te maken. Ze rekenen dan achteraf een veel hogere prijs en zeggen dat ze ook een reparatie aan de dakgoot hebben gedaan, omdat deze lekte. Die reparatie kunt u niet gemakkelijk controleren en hebben ze dan helemaal niet uitgevoerd.

En wat te denken van de oplichter die een pakketje bij u komt ophalen dat verkeerd bezorgd is? Deze crimineel heeft op de een of andere manier uw creditcardgegevens en heeft daarmee op zijn naam en uw adres een online aankoop gedaan. Hij komt ‘zijn’ pakketje ophalen, terwijl u ervoor betaalt! Neem van een bezorger dus nooit een pakket aan dat niet op uw naam en adres staat of van een ‘buren’ die u niet kent.

We gebruiken cookies om er zeker van te zijn dat u onze website zo goed mogelijk beleeft. Als u deze website blijft gebruiken gaan we ervan uit dat u dat goed vindt. Meer informatie

Wij gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website voor de bezoeker beter werkt. Daarnaast gebruiken wij o.a. cookies voor onze webstatistieken.

Sluiten