Slechthorendheid: Oorzaken en risicofactoren

Slechthorendheid is het gevolg van geleidingsverlies of perceptief verlies en kan aan beide kanten of aan een kant voorkomen.Geleidingsverlies wordt veroorzaakt door afwijkingen aan de gehoorgang, het trommelvlies of het middenoor. Een van de meest voorkomende oorzaken van geleidingsverlies waarmee ouderen te maken kunnen krijgen, is de aanwezigheid van cerumenproppen. Door overproductie van cerumen of cerumenretentie kan de uitwendige gehoorgang verstopt raken, wat dan weer kan leiden tot klachten als gehoorverlies, oorpijn, koorts en duizeligheid.Perceptief gehoorverlies wordt veroorzaakt door aandoeningen van het slakkenhuis, de gehoorzenuw of het centrale auditieve zenuwstelsel en is meestal definitief. Om deze reden is de patient met deze vorm van gehoorverlies vaak aangewezen op hulpmiddelen. Vaak gaat perceptief gehoorverlies gepaard met recruitment. Dit houdt in dat harde geluiden erg versterkt worden, terwijl de zwakke geluiden haast niet worden waargenomen. Presbyacusis is een van de meest voorkomende oorzaken van perceptief gehoorverlies bij senioren. Dit betekent letterlijk ouderdomshardhorendheid. Met het ouder worden vermindert het gehoor en verliest men de gevoeligheidvoor geluidsprikkels aan beide oren tegelijk.Vanaf het dertigste levensjaar gaat het gehoor er langzaam op achteruit: per 10 jaar verliest u gemiddeld 7 decibel in de lage frequenties en 18 decibel in de hoge frequenties. Ouderdomshardhorendheid is met name te wijten aan het verlies van haarcellen en het minder functioneren van de zenuwcellen in het orgaan van Corti. Omdat deze beschadiging definitief is, zijn mensen die leiden aan ouderdomshardhorendheid meestal aangewezen op gehoorapparaten.

Symptomen
In eerste instantie hebben mensen met ouderdomshardhorendheid moeite met het verstaan van anderen. Zij hebben hier met name last van wanneer er meerdere mensen tegelijk praten of wanneer er veel geluid op de achtergrond is. Echter is het niet alleen minder horen waar mensen last van hebben. Er zijn verschillende andere klachten die oudere mensen aangeven:

• hoge gevoeligheid voor harde geluiden
• achteruitgang van de signaal-ruisverhouding
• verminderd discriminatievermogen
• minder goed en vertraagd spraakverstaan
• duizeligheid en oorsuizen

Mate van gehoorverlies
Wanneer wordt vastgesteld dat uw gehoor erop achteruit is gegaan en u baat zou hebben bij een gehoorapparaat, moet worden bepaald welk gehoorapparaat voor u geschikt is. Dit hangt af van de mate van gehoorverlies. Gehoorverlies wordt niet uitgedrukt in percentages, maar in gradaties. Hiervoor worden verschillende grenzen gehanteerd:

• Normaal tot licht slechthorend: bij een prima gehoor, kunt u geluiden vanaf 0 decibel horen. Bij lichte slechthorendheid is er sprake van een gehoorverlies tussen de 0 en 30 decibel. Hoe dichter het gehoorverlies in de buurt komt van 30 decibel, hoe meer moeite u moet doen om fluisterende mensen of een gesprek op afstand te volgen.
• Licht tot matig slechthorend: wanneer u geluiden kunt waarnemen vanaf een sterkte van 30 tot 60 decibel, hoort u in de groep licht tot matig slechthorenden. Hierbij heeft u moeite met horen en verstaan van anderen bij achtergrondgeluiden. Om vergoed te worden door de zorgverzekeraars hoort uw ‘beste’ oor op de ondergrens van 35 decibel te zitten.
• Ernstig slechthorend: bij ernstige slechthorendheid kunt u pas geluiden waarnemen bij een sterkte van 60 tot 90 decibel. Groepsgesprekken zijn dan nauwelijks voor u te volgen, alleen wanneer er hard wordt gesproken. U heeft dan hoortoestellen nodig om te kunnen horen.
• Zeer ernstige slechthorendheid tot doofheid: hierbij kunt u alleen geluiden waarnemen die harder zijn dan 90 decibel. In dit geval behoort u tot de zwaar slechthorenden of doven. In de meeste gevallen heeft u baat bij een geavanceerd ‘achter het oor’-toestel of implantaten.