Home / Verhalen / WOII – deel 2: Regels van de Duitsers

WOII – deel 2: Regels van de Duitsers

Met dank aan Cor Heuvelmans-Segers voor het insturen van de tekst

Nar Maai 1940 waren de Deutsers in ons laand en werden allerlei regeltjes vastgesteld. Alles ging op de bon: levensmiddelen, snoep, tabak. Daor onze pa nie rôôkte en er aacht kênder waren reulde ons moeder mee snoep- en tabaksbonnen. Ze ruilde un lap stof, bruen reûtje en Annie en ik kregen er un manteltje van. Laoter werd het nog unne keer omgedraaid omdê ut verschoten was en dan hadde wir un nuuw maanteltje.

Ôk moest alles verdeusterd worren, vur alle raomen: er mocht gin lichtnar beuten schêênen. ‘s Aovons moestte vur acht uur binnen zêên. Dien Bekkers kwam van heur werk af nar acht uur en toen wier ze aongehouwen dur unne Deutse soldaot.

In oktober 1943 werd vooraon in Riel Braokel gebombadeerd. Verschillende heuzen waren kapot en er waren ôk doden. Onze pa, Rie en ik zên ’s zondags wiesten kêêken. De Engelse waren abuus, zij wilde het vliegveld in Gilze bombarderen. Al die rond het vliegveld wôônden moesten hun heus verlaoten, omdê ut vul te gevaorlijk was. En moesten nar familie toe. Bij Kleiren in de straot waren familie van Loon, Peijs en Leppers.

Fiets

Vur un fiets moes er belasting  betaold worren, ut fietsplaotje noemde men dê. Wij hadden un koperen plaotje mee unne veter. As we nar de kerk gingen wier dê aon ut stuur gehangen, want anders kreede preces as ge terugkaamt en de aander ging nar de kerk dan kwaamde elkaor tegen. Bij Drikske Michiesen wier het dan wir gereuld, want in ut dorup moeste zô’n plaotje wel bij hebben. Als je op de fiets was ,en je kwam een Deutser tegen die een fiets nodig had en zêê    aufsteigen, dan had je maar een ding te doen,je fiets afgeven ,en zelf   tevoet nar heus ge dêêd gewôôn wê de deutsers zin

Eten

Boteren mocht men nie. As wij moessen boteren, mee unne stamper in de melk stampen, dan kwaam er boter op te liggen. Wij moessen in ut bakheus gaon staon, as er dan iemand op de werft kwaam, dan moessen we stoppen.

As onze pa mee rog nar fikske de Mulder ging, om ut graon te maolen, werd er un bon eut geschreven hoeveul kg hij hai laoten maolen. Er werd natuurlijk meer gemaolen mar dê mochten ze nie weten. Iedere week bakte onze pa brood bij ome Jaones in ut bakheus, dê wier mee zuurdeeg gedaon. Van ut dêêg wier wê bewaord en dê noemt men zuurdeeg. Dit vervangt de gist. Ôk zout kon men nie krêgen om in ut brôôd te doen. Dê moest ôk in Belgiê gehaold worden. Ik moest altij mee onze pa gaon bakken: irst den oven hêêt stoken, dan ut mêêl mee zeven, kneden. Dê dêê onze pa dan invochten. Ik bakte altijd unpaor pollekes vur men eigen, dê was lekker man. Piet Postelmans en Miet Brokken die kwamen iedere week un brôôd haolen. Jan Vaos kwam ôk mar die bleef wel uns slaopen en schelde wel uns êêrpel mee.

Ôk werd verplicht om un rund nar ut slachtheus te brengen. Onze pa en ik mee ut slechtse rund te voet nar ut abetoir in Tilburg. Efkes neffen Miet van tante Kee, un nicht van ons moeder, wa drinken en wê rusten en wir te voet nar heus.

Ôk werdt er gesmokkeld vaneut Bels nijlons, zout, seuker, boter, as de komiezen oe aonhielden waarde alles kwêêt.

Wij hadden êrpels op het Gisland staon. En as wij dan erpels gingen steken moest pa efkes nar ome Wim. Unne radio mochten nie hebben namelijk. Ome Wim, die in bed laag van zun 18 tot 28 jaor, hai unne radio ergens verstopt. Daor ging pa altij nar leusteren hoe de situatie was. Dan daarna deur nar den akker. Ons zagen ze nie zo goed omdê ons land 50 meter van de weg laag en kwamen ôk vraogen om un kwakske erpel. Mart Jansen was erpel aon ut raopen aon de weg. Ut was net un processie: mee fiets op harde banden, die hoefde niet op te pompen, bolderkêêr kênderwaogen, tassen en waor ge mar erpel in kon doen kwamen ze vanuet Tilburg in Alphen un kwakske erpel haolen en dan zo wir tevoet nar Tilburg. Die mêênsen zagen ut gevaor ok en dan han ze tenminste nog unne erpel.

Onderdeuker

Wij hadden ôk unne onderdeuker. Dê waren jongens die moesten in dienst, mar da weigerde ze: Jan Rox was bij ons en Piet en Eduard van Meel bij ome Janus. Ze kwamen allen eut Breda. Han Helwig die kwam eut Den Haag en was familie van zuster Eurgenie die bij ome Wim kwam om ome  Wim te wassen. Die was toen daor en kon nie mer nar heus omdê er gin bussen mer reeên  en hee toen ok drie weken mee in de kelder gezeten. Die hai ut beter gehad as bij hun theus, want die han honger geleeên.

In de Chaomsebaon bij ut heus van Felix Roelen en Antoon Oomen han de Deutsers onderdeukers gezien. Die moesten mee hun eigen graf graoven en werden dôôdgeschoten. Felix liet zich ok vallen. Hij zag un splitje licht en is ’s avonds toen alles stil was eut zun graf opgestaon en ergens un heus binnen gegaon, want nar zun eigen heus was vul te gevaorlijk.

vliegtuig Alphen oorlog
Monument (bank) in Alphen als herinnering aan het neergestorte Canades vliegtuig in WOII
Zinken munten uit WOII

Herinneringen

Pastoor Bink had het zo geregeld: as ze in de kerk waren en er dreigde onraod, gaf iemand un seintje, die gingen via de sacrastie nar beuten vur eun veilige plaots.

Ôk is er un vliegteug gevallen. Wij kwamen eut de school, we waren bij tante Cor. Toen kwaam er un vliegteug hêêl liiig over en is toen op ut zaand gevallen.

De school kwam vol Deutsers te zitten en ik moes aon de staotie nar school. Ôk bij ons in de kaomer kwamen Deutsers. Ze gebreukte ut goei Delftsblauw servies en hadden un kom kapot gegooid. Dê vond ons moeder verschrikkelijk.

Bert Heeren, achterneef van ons, was in de vakantie altijd bij ons. En Miet van tante Kee, nicht van ons moeder kwam hem haolen om mee nar Tilburg te gaon. Hij heulde ging afscheid nemen van ut pêêrden gaf um nog un snoepke.

In de ôrlog had men ander geld, looien lappen noemde wij het. Ut geld moes ingeleverd worren mar of ge ut zelfde bedrag trugkreegt weet ik nie.

De klokken werden dur de Deutsres eut de toren gehaold  door werdt minutie van gemaokt. Ut werdt steeds gevaorlijker, de Engelse rukte op mar niemand wies wê er komen ging.



Deze verhaolen heb ik opgeschreven omdê ut oktobermaond is en as ut dan 27 Oktober is, moet ik toch denken aon de Engelse die mee de tanks dur de straot kwamen en wij koekskes en kwatta kregen en wij konden roepen: WIJ ZIJN BEVRIJD!
Op 19 oktober 2008 te Diessen opgeschreven in Brabants dialect door Cor Heuvelmans-Segers (geboren in Alphen).

We gebruiken cookies om er zeker van te zijn dat u onze website zo goed mogelijk beleeft. Als u deze website blijft gebruiken gaan we ervan uit dat u dat goed vindt. Meer informatie

Wij gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website voor de bezoeker beter werkt. Daarnaast gebruiken wij o.a. cookies voor onze webstatistieken.

Sluiten