Camilo José Manuel Juan Ramón Francisco de Jerónimo Cela Trulock 1916-2002 was een Spaanse schrijver. In 1989 won hij de Nobelprijs voor Literatuur. De werken van Camilo José Cela kenmerken zich door een fantasierijke inhoud, met overdrijvingen en met accentuering van plotseling opdoemende gewelddadigheid. Qua milieu spelen zijn werken zich vaak af aan de randen van de samenleving. Zijn stijl wordt rouwrealistisch genoemd en is vol ironische wendingen. Echt succesvol waren zijn boeken in Nederland niet. Pas toen Cela in 1989 de Nobelprijs voor literatuur kreeg veranderde dat. De nu beschikbare vertalingen dateren van lang geleden maar zijn verrassend genoeg nog goed leesbaar.

In zijn bekendste roman De bijenkorf wordt het stadsleven in het barre Madrid geschilderd. Het speelt in de winter van 1942-1943. De kleine burgerij vegeteert er in de koffiehuizen en bordelen, alkoven en optrekjes, soms gelukkig maar meestal niet: het leven sleept zich voort.

De familie van Pascual Duarte, 1995

Cela kreeg grote bekendheid met zijn schokkende debuutroman ‘La familia de Pascual Duarte’ (1942, De familie van Pascual Duarte), een literaire mijlpaal in de troosteloze jaren na de overwinning van generaal Franco in de Spaanse Burgeroorlog. De roman gaat over een arme boer uit het droge Extremadura, die zonder duidelijk motief enkele moorden pleegt. ‘La familia…’, dat tot 1946 door de Spaanse censuur werd verboden, is verschenen in ruim dertig talen.

Mazurca para dos muertos verscheen in 1983. De vertaling in het Nederlands Mazurka voor twee doden kwam in 1990. In een gesloten plattelandsgemeenschap in de Spaanse provincie Galicië spelen seksualiteit, wraak en moord een centrale rol. Bij uitgeverij Meulenhoff zijn veel boeken van Camilo José Cela in Nederlandse vertaling verschenen.