8. Reclame in de jaren 80



Reclame bokma
Reclame postbank
reclame chocomel
Foxy Fashion reclame
Interrailkaart reclame
reclame Shell

Reclame komt van het Latijnse woord ‘Clamare’, dat schreeuwen betekent. Vroeger was schreeuwen de beste manier om duidelijk te maken wat er te koop was. Reclame verkoopt niet alleen een product maar ook de bijbehorende levensstijl.

In 1965 werd de voorloper van de STER opgericht. Dit was de SUR (Stichting tot Uitzenden van Reclame). Omdat veel mensen de naam niet mooi vonden, werd de naam in 1967 veranderd in STER. In het begin mocht de STER alleen uitzenden voor en na het NOS Journaal op radio en televisie. Pas in jaren 80 mocht het tussen alle programma’s. In 1991 mocht dit ook op zondag.

In de jaren 80 nemen affiches ook een grote plaats in. De onvrede, boosheid en vele protestdemonstraties stimuleren de creativiteit die zich uit op de affiches.

WAO reclame
1981
Randstad reclame
1981
PvdA reclame
1982

Loeki de Leeuw

Tussen de reclamespotjes werd vaak een animatiefilmpje vertoond van één tot twee minuten. Dit was Loeki de Leeuw. In de jaren tachtig waren er ook andere filmpjes te zien. Dit waren filmpjes met beesten met lange oren, de Jiggles. Toch waren deze niet zo populair als Loeki de Leeuw. Ook werden reclames steeds kleurrijker en gaven ze steeds meer ‘de ideale wereld’ weer.

Loeki Leeuw chef kok
Loeki als chefkok. Afbeelding: Geesink studio
Loeki Leeuw stofzuiger
Loeki met stofzuiger. Afbeelding Geesink studio

In 1972 werd Loeki de Leeuw door Joop Geesink geïntroduceerd op de publieke zenders als vrolijke noot in reclameblokken. Natuurlijk kent iedereen zijn bekendste kreet (en vaak enige tekst): asjemenou! Van 1976 tot 1986 is Loeki, oftewel Le Petit Lion, ook in Frankrijk de mascotte van de reclameblokken. In 1984 overlijdt Joop Geesink en zet zijn dochter Louise Geesink zijn werk voort.

In de tweede helft van de jaren negentig maken de Loeki filmpjes aan het begin en het einde van reclameblokken plaats voor een STER bumper. De Loeki-filmpjes tussen de spotjes door blijven nog, maar bij de start van het televisieseizoen 2003-2004 komt het besluit om ook deze te schrappen omdat ze ouderwets zijn. In de reclameblokken rondom jeugdprogramma’s werden de Loeki-filmpjes nog laten zien, maar eind december 2004 verdwijnen ze helemaal.

Loeki Leeuw loodgieter
Loeki als loodgieter. Afbeelding: Geesink studio
Coca Cola reclame
reclame Jagermeister
Droptella reclame
reclame Buckler
Trops reclame
reclame eten

Bekende reclames

Tijdens de jaren ’80 werd tv-reclame steeds populairder. Veel reclames werkten met een reclamezin die makkelijk te onthouden was. Iedereen kende slogans als Schat staat de Bokma koud, Giro blauw past bij jou, Shell helpt en Paturain da’s pas fijn. Ik vind het gewoon lekker! zei iedereen op een gegeven moment en kent u Foutje, bedankt! van REAAL nog?

En wat te denken van het personage Beun de Haas. In vier spotjes van Bovag roept deze louche autohandelaar met ­onvervalste Amsterdams accent in 1985: “Mensen vergeet toch die vakman van Bovag, kom naar Beun!”

Geniet op YouTube van de beste en/of bekendste reclames van de jaren ’80:

Lifestyle, minder rolbevestigend, humor, individualisering

De lifestyle-reclame komt op. Zo wordt een gewoon product als margarine heel hip neergezet in de reclame voor Lätta. Of Grolsch dat van het serieuze “Vakmanschap is Meesterschap” ging naar de jonge, zelfverzekerde fotografe in “Op een dag drink je geen bier meer, maar drink je Grolsch”. Of de melkreclame met de blonde serveerster in de brasserie, die haar bestelling besluit met: …en één melk. Bij het Zwitserleven gevoel staat niet het pensioen voorop maar het verwijst meer naar het hebben van een lekker gevoel.

De reclame wordt daarnaast minder rolbevestigend. In een Maggireclame maakt een man soep klaar voor zijn vrouw, die thuiskomt van haar werk. Hij zet koffie, begint alvast aan het eten; kortom de man kan ook het huishouden aan!

In de jaren tachtig zijn veel reclames grappig. In deze tijd worden reclametypetjes zoals Cora van Mora geboren. Ook Petje Pitamientje wordt in het hele land bekend. Wie kent de Calvé-reclame met het ontwapende jongetje dat schuin vanonder zijn petje de camera inkijkt niet?

De jaren ’80 staan ook wel te boek als het Ik-tijdperk, individualisering speelt op. In reclames is dat ook terug te zien. Zoals bijvoorbeeld in de Grolsch-reclame: Op een dag drink je geen bier meer, maar drink je Grolsch. We zien mooie yuppieachtige types die genieten van de geneugten des levens – maar wel alleen!

Petje Pitamientje Calve reclame
vuurwerk waarschuwing sire
1983
Sire
1989
Sire Geslachtziekten
1985
veilig vrijen

Ideële reclame en overheidsinformatie

Veel reclame is commercieel: het is daarbij de bedoeling is dat mensen een bepaald product gaan kopen. Anderzijds is er ook ideële reclame. Hierbij wordt reclame gemaakt voor een ideaal, een goed doel. Een voorbeeld van een stichting van ideële reclame is SIRE. SIRE heeft campagnes over belangrijke maatschappelijke onderwerpen. In de jaren ’80 waren dat bijvoorbeeld integratie van de tweede generatie culturele minderheden, werving van orgaandonoren, voorzichtig zijn met vuurwerk en informatieverstrekking over drugs.

Campagne-spotjes van Postbus 51 kwamen ook in reclameblokken voor. Postbus 51 werd (na de Tweede Wereldoorlog) ingesteld als informatiekanaal van de overheid. Een voorbeeld van een campagne in de jaren 80: De Vrij veilig spotjes (vanaf 1987 tot en met 2011) waren bedoeld om via de massa en de sociale media veilig vrijen in het algemeen en condoomgebruik in het bijzonder te bevorderen. Dit omdat de aidsepidemie  één van de grootste epidemieën aller tijden is. Aids heeft door de jaren heen al 35 miljoen mensenlevens geëist. En daar komen ieder jaar nog steeds een aantal miljoen doden bij.

postbus 51
Reclame Code Commissie

Reclame Code Commissie

De Stichting Reclame Code (opgericht in 1988) heeft regels opgesteld waaraan reclame moet voldoen. Dit om de consument vertrouwen in reclame te laten houden. De Reclame Code Commissie is het onafhankelijke klachtenorgaan dat bekijkt of reclame aan de opgestelde code voldoet. Iemand die een reclame misleidend vindt, kan schriftelijk een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie. Als consument is het indienen van een klacht gratis.

Samengesteld door Ilse Steel.

Bronnen:
Het jaren tachtig boek
Isisgeschiedenis
Historieknet
Het jaren 80 boek
Wilbert Schreurs 100 jaar reclame klassiekers
Andere tijden
Het Aanzien
www.deondernemer
Bijbelse optiek
www.consuwijzer.nl
Stichting Sire
Postbus 51
7. Terrorisme in de...
9. Mode in de jaren 80

We gebruiken cookies om er zeker van te zijn dat u onze website zo goed mogelijk beleeft. Als u deze website blijft gebruiken gaan we ervan uit dat u dat goed vindt. Meer informatie

Wij gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website voor de bezoeker beter werkt. Daarnaast gebruiken wij o.a. cookies voor onze webstatistieken.

Sluiten